Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 03 kwietnia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej Wydział I Cywilny

w składzie: Przewodniczący SSR Bartłomiej Rajca

Protokolant: Mirosława Mękarska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 marca 2018 roku w Ś.

sprawy z powództwa J. S.

przeciwko (...) SA z/s w S.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) SA z/s w S. na rzecz powódki J. S. kwotę 8.189 zł (osiem tysięcy sto osiemdziesiąt dziewięć złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 12.03.2017 r. do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 2.227 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 167/18

UZASADNIENIE

Powódka J. S. wniosła w dniu 12.07.2017 r. do Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu pozew o zasądzenie od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. kwoty 8.189 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 09 marca 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 01 stycznia 2016r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Powódka wnioskowała również o rozpoznanie sprawy w postępowaniu upominawczym. W uzasadnieniu powódka wskazała, że w dniu 10 listopada 2014 r. w S. doszło do kolizji drogowej, w wyniku, której uszkodzony został pojazd marki O. (...) nr rej. (...). Właścicielem uszkodzonego pojazdu był P. B., natomiast odpowiedzialność z tytułu umowy ubezpieczenia ponosi strona pozwana, na podstawie zawartej ze sprawcą kolizji drogowej umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Niezwłocznie po zdarzeniu poszkodowany zawiadomił Towarzystwo (...) S.A. ( (...) S.A.) o szkodzie. Pismem z dnia 21 listopada 2014r. (...) S.A. poinformowała, że zgłoszono s. z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych naczepy, podczas gdy w toku prowadzonych czynności likwidacyjnych ustalono, że pojazd ciągnący, biorący udział w zdarzeniu to V. o nr. rej. (...), posiadający ubezpieczenie OC ważne na dzień powstania szkody w (...) S.A., którego następcą prawnym jest strona pozwana. W dniu 21 listopada 2014r. poszkodowany zawiadomił więc stronę pozwaną o zaistnieniu zdarzenia i szkodzie. W dniu 22 grudnia 2014r. została doręczona poszkodowanemu decyzja, w której strona pozwana poinformowała, że naprawa pojazdu z uwagi na zakres i charakter uszkodzeń nie znajduje ekonomicznego uzasadnienia (tzw. szkoda całkowita) i przyznała odszkodowanie w kwocie 4.000 zł, które zostało wypłacone poszkodowanemu w dniu 19 grudnia 2014r.

W związku z prowadzonym postępowaniem likwidacyjnym poszkodowany w dniu 10 listopada 2014r. zawarł z powódką umowę najmu samochodu zastępczego marki R. (...) o nr rej. (...). Strony ustaliły stawkę za dobę najmu pojazdu zastępczego w wysokości 246 zł brutto oraz wynagrodzenie w kwocie 206,64 zł brutto za podstawienie pojazdu zastępczego do miejsca wskazanego przez poszkodowanego tj. do S.. Samochód zastępczy był używany przez poszkodowanego w okresie od dnia 10 listopada 2014r. do dnia 29 grudnia 2014r. tj. łącznie 50 dni. Za wykonaną usługę powódka w dniu 02 lutego 2015r. wystawiła poszkodowanemu fakturę VAT nr. (...) na kwotę 13.441,44 zł brutto, na którą składały się: kwota 12.300 zł brutto tytułem najmu pojazdu, kwota 206,64 zł brutto tytułem podstawienia samochodu zastępczego do klienta oraz kwota 934,80 zł brutto tytułem pomocy drogowej.

W dniu 29 grudnia 2014r. poszkodowany zawarł z powódką umowę cesji wierzytelności wynikających ze szkody komunikacyjnej z dnia 10 listopada 2014r.

Pismem z dnia 02 lutego 2015r. powódka zwróciła się do strony pozwanej o zapłatę kwoty 13.441,44 zł wynikającej w wystawionej faktury VAT nr (...) z dnia 02 lutego 2015r. Decyzją z dnia 09 lutego 2015r. strona pozwana odnosząc się do zgłoszonego roszczenia odszkodowawczego z tytułu najmu pojazdu uznała za zasadny okres jedynie 13 dni oraz koszty z tytułu podstawienia auta do klienta i pomocy drogowej. Jednocześnie strona pozwana bezpodstawnie obniżyła stawkę najmu samochodu zastępczego z kwoty 246 zł brutto do kwoty 127 zł brutto za dobę. W oparciu o przedmiotową decyzję strona pozwana wypłaciła odszkodowanie za wynajem samochodu zastępczego w kwocie 2.792,44 zł brutto. Strona pozwana zakwestionowała liczbę dni, za które przysługuje odszkodowanie z związku z przedmiotowa szkodą, uznając że odszkodowanie wypłacone za 13 z 50 dni jest wystarczającym i maksymalnym jej zobowiązaniem. Z takim stanowiskiem nie zgodziła się powódka twierdząc, że taka teza nie została poparta żadną dowodową, ani merytoryczną argumentacją, a ponadto jest ona sprzeczna z panującym obecnie poglądem doktryny i orzecznictwa w zakresie kompensacji kosztów wynajmu pojazdu zastępczego przy szkodzie całkowitej. Powódka podniosła, że w przypadku zaistnienia szkody całkowitej okres właściwy do refundacji kosztów wynajmu pojazdu zastępczego to okres od dnia zniszczenia pojazdu do dnia, w którym poszkodowany może nabyć podobny pojazd. Istotnym jest, że strona pozwana wypłaciła poszkodowanemu odszkodowanie z tytułu szkody całkowitej w dniu 19 grudnia 2014r. Najmując pojazd zastępczy do dnia 29 grudnia 2014r. poszkodowany w ocenie powódki przyczynił się do zwiększenia rozmiarów szkody. W konsekwencji powódka ograniczyła żądanie należności z tytułu najmu pojazdu zastępczego o kwotę 738 zł brutto odpowiadająca 3 dniom najmu z okres od 27 do 29 grudnia 2014r.

Ponadto powódka wskazała, że w niniejszej sprawie szkoda została zgłoszona do właściwego Towarzystwa (...) w dniu 21 listopada 2014r. Wobec przyjęcia, że szkoda powinna być zgłoszona co do zasady w terminie 3 dni od zdarzenia, tj. w niniejszej sprawie do dnia 14 grudnia 2014r., powódka ogranicza należność z tytułu najmu samochodu zastępczego o kwotę 1.722 zł brutto odpowiadającą 7 dniom najmu tj. za okres od 15 listopada 2014 r. do 21 listopada 2014r.

Powódka wskazała, że pojazd poszkodowanego, który uległ uszkodzeniu zalicza się do pojazdów klasy C, natomiast samochód wynajęty przez poszkodowanego jest pojazdem zaliczającym się od klasy (...), czyli niższej. Tym samym poszkodowany wynajmując samochód niższej klasy przyczynił się do zmniejszenia rozmiarów szkody. Powódka podnosi, że wypożyczalnie pojazdów z terenu W. w okresie najmu samochodu zastępczego przez poszkodowanego stosowały stawki za wynajem pojazdów klasy (...) w przedziale cen zbliżonym lub zwiększymy do cen stosowanych przez powódkę.

Powódka domagała się zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od dnia 09 marca 2015r. tj. od upływu trzydziestodniowego terminu na rozpatrzenie zgłoszonego roszczenia, które to zgłoszenie, przy przyjęciu 7 dni na doręczenie pisma powoda z dnia 02 lutego 2015r. miało miejsce w dniu 09 lutego 2015r.

Postanowieniem z dnia 13.10.2017 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu uznał się niewłaściwym w sprawie i przekazał sprawę do rozpoznania tut. Sądowi.

W dniu 18 grudnia 2017r. tut. Sąd wydał w sprawie I Nc 1835/17 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym nakazał stronie pozwanej (...) S.A. z siedziba w S., aby zapłaciła powódce kwotę 8.189 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 9 marca 2015r. do dnia zapłaty, przy czym do dnia 31 grudnia 2015r. liczonymi na podstawie przepisów kodeksu cywilnego w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2015r., a od dnia 01 stycznia 2016r. na podstawie przepisów w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016r. Nakazem zapłaty Sąd zasądził również kwotę 1.319,50 zł na rzecz powódki tytułem zwrotu kosztów procesu.

W dniu 29 stycznia 2018r. strona pozwana wniosła sprzeciw z dnia 18 stycznia 2018r. od ww. nakazu zapłaty. W sprzeciwie strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i uchylenie nakazu zapłaty oraz o zasądzenie od powódki na rzecz strony pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. W uzasadnieniu strona pozwana wskazała, że w jej ocenie roszczenie powódki nie zasługuje na uwzględnienie oświadczając jednocześnie, że strony w celu minimalizacji ujemnych skutków szkody podjęły próbę zawarcia ugody w sprawie. Jednocześnie na wypadek niewywiązania się powódki z ustaleń i nie wycofania powództwa wraz ze zrzeczeniem się roszczenia, z ostrożności procesowej strona pozwana zaprzeczyła wszelkim twierdzeniom i dowodom strony przeciwnej.

W piśmie z dnia 01 marca 2018r. powódka zaprzeczyła, aby pomiędzy stronami kiedykolwiek doszło do zawarcia ugody. Strona pozwana nie przedstawiła żadnego dowodu celem potwierdzenia powyższej okoliczności. Powódka przyznała, że strony podjęły próbę ugody, jednakże w wyniku prowadzonych rozmów ugody nie zawarto, wobec czego zarzut ten podniesiony przez stronę pozwaną jest całkowicie bezpodstawny. Powódka podniosła także, że działanie pełnomocnika strony pozwanej zmierza do niepotrzebnego przedłużania postępowania. Powódka twierdziła, że strona pozwana powinna już na etapie składania sprzeciwu podnieść wszelkie twierdzenia i dowody na poparcie swojego stanowiska, co powinno zdaniem powódki skutkować pominięciem ewentualnych twierdzeń i dowodów strony pozwanej jako spóźnionych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 listopada 2014 r. w S. miało miejsce zdarzenie drogowe, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki O. (...) o nr rej. (...) należący do P. B.. Poszkodowany wykorzystywał ww. pojazd w życiu codziennym w celu zaspokajania jego potrzeb życiowych, rodzinnych i zawodowych, w tym w celu dojazdów na wizyty lekarskie. Odpowiedzialność z tytułu umowy ubezpieczenia ponosi strona pozwana, na podstawie zawartej ze sprawcą kolizji drogowej umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych

Dowody: oświadczenie poszkodowanego z dnia 29.12.2014 r. – k. 18,

decyzja str. pozwanej z dnia 18.12.2014 r. – k.21,

Poszkodowany niezwłocznie po zdarzeniu zawiadomił (...) SA o szkodzie. Pismem z dnia 21 listopada 2014r. (...) S.A. poinformowała, że zgłoszono s. z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych naczepy, podczas gdy w toku prowadzonych czynności likwidacyjnych ustalono, że pojazd ciągnący biorący udział w zdarzeniu to V. o nr. rej. (...), posiadający ubezpieczenie OC ważne na dzień powstania szkody w (...) S.A., którego następcą prawnym jest strona pozwana. W dniu 21 listopada 2014r. poszkodowany zawiadomił więc stronę pozwaną o zaistnieniu zdarzenia i szkodzie. W dniu 22 grudnia 2014r. została doręczona poszkodowanemu decyzja z dnia 18.12.2014 r., w której strona pozwana poinformowała, że naprawa pojazdu z uwagi na zakres i charakter uszkodzeń nie znajduje ekonomicznego uzasadnienia (tzw. szkoda całkowita) i przyznała odszkodowanie w kwocie 4.000 zł, które zostało wypłacone poszkodowanemu w dniu 19 grudnia 2014r.

Dowody: pismo (...) SA z dnia 21.11.2014 r. k.19

historia likwidacji szkody całkowitej k.20

decyzja strony pozwanej z dnia 18 grudnia 2014 r. k. 2 1-22

potwierdzenie przelewu kwoty 4.000 zł k. 23

Poszkodowany P. B. w dniu 10 listopada 2014 r. wynajął od powódki samochód zastępczy marki R. (...) o nr rej. (...). W umowie strony ustaliły stawkę dobową najmu pojazdu na 200 zł netto + VAT za dobę (246 zł brutto), opłatę za podstawienie pojazdu według kilometrów. Pojazd został podstawiony w dniu 10 listopada 2014 r do miejscowości S. ul. (...) o godzinie 10:00. Poszkodowany korzystał z wynajmowanego samochodu zastępczego przez 50 dni w okresie od 10 listopada 2014 r. do 29 grudnia 2014 r. Zastępczy samochód był poszkodowanemu niezbędny do codziennego użytkowania, dojazdów do pracy. W dniu 29 grudnia 2014 r. poszkodowany zwrócił pojazd zastępczy. Pojazd został odebrany na ul. (...) we W..

Dowody: umowa najmu pojazdu zastępczego z dnia 10 listopada 2014 r. k 26

oświadczenie poszkodowanego k.18

oświadczenie poszkodowanego k. 31

W dniu 29 grudnia 2014 r. poszkodowany zawarł z powódką umowę cesji wszelkich wierzytelności wynikających ze szkody komunikacyjnej z dnia 10 listopada 2014r. z OC sprawcy posiadającego polisę u strony pozwanej, która to szkoda zarejestrowana została pod nr (...).

Dowód: umowa przeniesienia wierzytelności k. 30

Powódka w dniu 02 stycznia 2015 r. wystawiła poszkodowanemu fakturę Vat nr (...) na kwotę 13.441,44 zł. Stawka dobowa za najem pojazdu zastępczego została zastosowana w wysokości 246 zł brutto (200 zł netto), a należność z tego tytułu za cały okres najmu (50 dni) wyniosła 12.300 zł brutto (10.000 zł netto). Stawka za podstawienie pojazdu do klienta została ustalona na kwotę 206,64 zł brutto (trasa W.-S.-W., 29 km x 2 x 3,50 zł netto za 1 km, łącznie 168,00 netto). W fakturze zostały również ujęte koszty holowania pojazdu w kwocie 934,80 zł brutto (760,00 zł netto). Pismem z dnia 02 lutego 2015 roku powódka wezwała stronę pozwana do zapłaty za wystawioną fakturę nr (...) z tytułu najmu pojazdu zastępczego za okres od 10 listopada 2014 r. do 29 grudnia 2014 r. i holowania. W piśmie tym poinformowała stronę pozwaną o przelewie wierzytelności.

Dowody: faktura Vat nr (...) k.25

pismo powódki z dnia 02 lutego 2015 r. wraz z dowodem nadania listem poleconym k. 2 6-27

Strona pozwana pismem z dnia 09 lutego 2015 roku wskazała, że z tytułu najmu samochodu zastępczego i holowania przyznaje odszkodowanie w wysokości 2792,44 zł brutto. Przy wypłacie odszkodowania w oparciu o fakturę VAT nr (...) strona pozwana uwzględniła koszty roszczenia za najem pojazdu zastępczego za 13 dni i koszty podstawienia pojazdu zastępczego do poszkodowanego w wysokości 206,64 zł w łącznej kwocie 1857,64 zł brutto oraz uznała w całości koszty holowania 934,80 zł brutto. Jednocześnie poinformowała, że za zasadny okres wynajmu pojazdu zastępczego oraz parkowania uznano 13 dni (uwzględniając czas od zdarzenia do zgłoszenia szkody 3 dni, od zgłoszenia do oględzin 3 dni oraz 7 dni organizacyjnych na zagospodarowanie pozostałości) oraz zweryfikowano stawkę dobową najmu z 246 zł brutto do kwoty 127 zł brutto.

Dowody: pismo strony pozwanej z dnia 09 lutego 2015 r. k. 28

potwierdzenie przelewu k. 29

Wypożyczalnia samochodów (...) rent a car oferowała w miesiącu styczniu 2015 r. najem samochodu należącego do autosegmentu B za dobową stawkę w wysokości 197 zł brutto.

Wypożyczalnia samochodów F. R. oferowała najem samochodu należącego do autosegmentu B za dobową stawkę 170 zł.

Wypożyczalnia samochodów B. Polska oferowała w miesiącu listopadzie 2014 r. najem samochodu należącego do autosegmentu B za dobową stawkę w wysokości 64 euro brutto.

Wypożyczalnia samochodów S. oferowała w miesiącu listopadzie 2014 r. najem samochodu należącego do autosegmentu B za dobową stawkę w wysokości 460,45 zł brutto.

Dowody: cennik wypożyczalni samochodów No 1 rent a car k. 32

cennik wypożyczalni samochodów F. R. k. 33

cennik wypożyczalni samochodów B. Polska k. 41

cennik wypożyczalni samochodów S. k. 36

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu prawie w całości.

Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego w dniu 10 listopada 2014 r. miało miejsce zdarzenie drogowe, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki O. (...) o nr rej. (...) należący do P. B., a odpowiedzialność z tytułu umowy ubezpieczenia ponosi strona pozwana, na podstawie zawartej ze sprawcą kolizji drogowej umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Z ustalonego stanu faktycznego wynika także treść umowy najmu pojazdu zastępczego zawarta przez poszkodowanego oraz konieczność korzystania przez poszkodowanego z pojazdu zastępczego. Z ustalonego stanu faktycznego wynika też, że strona pozwana w toku postępowania likwidacyjnego uznała koszty najmu pojazdu zastępczego za okres 13 dni w stawce 127 zł brutto oraz koszty podstawienia pojazdu zastępczego do poszkodowanego w stawce 206,64 zł, oraz koszty pomocy drogowej (holowania) w kwocie 934,80 zł brutto, łącznie przyznając i wypłacając na rzecz powódki jako następczyni prawnej poszkodowanego kwotę 2.792,44 zł brutto. Sporna pozostawała bez wątpienia wysokość odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego wynikająca z zastosowanej dobowej stawki najmu pojazdu zastępczego oraz długość okresu najmu uzasadniona okresem likwidacji szkody. Powódka dla wykazania zasadności żądania zaoferowała dowód z dokumentów w postaci umowy najmu pojazdu, faktur VAT, umowy przelewu wierzytelności oraz cenników firm oferujących wynajem pojazdów.

Zgodnie z art. 822 k.c., w wyniku zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz, której została zawarta umowa ubezpieczenia. Świadczenie ubezpieczyciela obejmuje zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej wysokości poniesionej przez poszkodowanego szkody (art. 805 k.c.). Wysokość odszkodowania ubezpieczeniowego świadczonego z tytułu ubezpieczenia OC jest zakreślona granicami odpowiedzialności cywilnej posiadacza, kierowcy samochodu.

Przy ustalaniu przesłanek odpowiedzialności gwarancyjnej zakładu ubezpieczeń koniecznym jest sięgnięcie do ogólnych reguł kodeksu cywilnego odnoszących się do zakresu odszkodowania, w szczególności do przepisu art. 361 § 1 i 2 k.c. Reguły te nakazują przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego (por. np. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSP 2002, z. 7-8, poz. 103, czy uchwałę z dnia 21 marca 2003 r., III CZP 6/03, OSNC 2004, z. 1, poz. 4). Podstawową funkcją odszkodowania jest bowiem kompensacja, która oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. Oceny, czy poniesienie określonych kosztów mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego, należy dokonywać przy uwzględnieniu zasad doświadczenia życiowego, czy też, niekiedy, zasad nauki oraz na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności sprawy (por. np. uzasadnienia wyroku z dnia 20 lutego 2002 r., V CKN 1273/00 niepubl. czy wyroku z dnia 16 maja 2002 r., V CKN 1273/00 niepubl., wyrok z dnia 8 września 2004 r., IV CK 672/03). W uchwale z dnia 17 listopada 2011r. Sąd Najwyższy wskazał, iż odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego (uchwała Sądu Najwyższego z 17 listopada 2011r., III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28). Według tego poglądu, utrata możliwości korzystania z pojazdu stanowi negatywne następstwo majątkowe, a wydatki, które służą ograniczeniu (wyłączeniu) tego negatywnego następstwa należy kwalifikować jako szkodę majątkową podlegającą naprawieniu w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej ubezpieczyciela wynikającej z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Sąd Najwyższy podkreślił przy tym znaczenie dwóch kryteriów – celowości wydatków oraz ich ekonomicznego uzasadnienia. Podobne stanowisko zostało wyrażone w uchwale z dnia 22 listopada 2013 r. (III CZP 76/13, Biul.SN 2013/11/13-14), w której Sąd Najwyższy wskazał, iż odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego w okresie niezbędnym do nabycia innego pojazdu mechanicznego, jeżeli odszkodowanie ustalone zostało w wysokości odpowiadającej różnicy pomiędzy wartością pojazdu mechanicznego sprzed zdarzenia powodującego szkodę, a wartością pojazdu w stanie uszkodzonym, którego naprawa okazała się niemożliwa lub nieopłacalna (tzw. szkoda całkowita).

Wydatkiem niezbędnym i celowym jest wydatek poniesiony na korzystanie z innego pojazdu w takim zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swojego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wydatki ekonomicznie uzasadnione to wydatki na najem pojazdu zasadniczo o podobnej klasie do pojazdu uszkodzonego lub zniszczonego, poniesione w oparciu o stawki czynszu najmu, które obowiązują na danym rynku lokalnym (ceny rynkowe za tego typu usługi) i w czasie naprawy pojazdu mechanicznego lub do czasu nabycia nowego pojazdu (w przypadku szkody całkowitej). Wydatki te powstają w następstwie zdarzenia szkodzącego, które nie powstałyby bez tego zdarzenia, prowadzące do powypadkowego zmniejszenia majątku poszkodowanego, czyli straty (art. 361 § 2 k.c.). Stratą w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. są więc objęte także te wydatki, które służą ograniczeniu lub zapobieżeniu negatywnym następstwom majątkowym doznanym przez poszkodowanego w wyniku uszkodzenia (zniszczenia) pojazdu. Negatywnym następstwem majątkowym jest tu utrata możliwości korzystania z rzeczy, a więc utrata uprawnienia stanowiącego atrybut prawa własności.

Niekwestionowanym w orzecznictwie sądów powszechnych jest, iż poszkodowanemu przysługuje wybór podmiotu oferującego pojazdy zastępcze, tak samo, jak przysługuje mu wybór warsztatu naprawczego, któremu powierzy naprawę uszkodzonego pojazdu. Wybierając jeden z wielu funkcjonujących na rynku takich podmiotów, poszkodowany może się kierować m.in. jego fachowością, rzetelnością i poziomem świadczonych usług. Kosztami „ekonomicznie uzasadnionymi”, do których zwrotu obowiązany jest ubezpieczyciel, są zatem koszty ustalone według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego podmiot oferujący pojazdy zastępcze, pod warunkiem, że nie są rażąco zawyżone. Nie ma więc decydującego znaczenia fakt, iż ceny danego najmu odbiegają od cen przeciętnych dla tej kategorii usług na rynku, pod warunkiem, że nie jest to różnica rażąca. Ustalanie średnich stawek najmu pozostawało zatem bez znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.

Okolicznością istotną dla rozstrzygnięcia sprawy nie jest ustalenie przeciętnych stawek obowiązujących na rynku lokalnym, do czego zresztą nie są wymagane wiadomości specjalne, lecz ustalenie, czy stawki najmu zastosowane przez powódkę są rażąco wygórowane, nierynkowe. Wskazać należy, iż ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c.), zatem to na stronie pozwanej (a nie na powodzie) spoczywał ciężar wykazania podnoszonych przez nią twierdzeń, że określona w umowie najmu i fakturze stawka dobowa najmu jest rażąco zawyżona. To ubezpieczyciel podnoszący określony zarzut przeciwko roszczeniu winien był wykazać swoje racje. Z przedstawionych przez strony cenników wypożyczalni wynika, że najem samochodu należącego do autosegmentu B był możliwy za dobową stawkę w wysokości od 170 zł do 460,45 zł. Z przedstawionych dowodów nie wynikało, by stawka przyjęta w zakwestionowanej przez stronę pozwaną fakturze (246 zł) odbiegała rażąco od stawek rynkowych pojazdu tożsamej co uszkodzony klasy. Z powodu samego faktu istnienia na rynku tańszej oferty nie można poszkodowanemu czynić zarzutu, że z takiej nie skorzystał i zmniejszać należnego odszkodowania. Jedynie rażąca dysproporcja kosztów w tym zakresie rodziłaby celowość ich obniżenia. Tylko więc w przypadku wykazania przez zakład ubezpieczeń nielojalnego postępowania, naruszającego obowiązujące wierzyciela, na podstawie art. 354 k.c., wymogi współpracy z dłużnikiem przy wykonywaniu zobowiązania, można postawić zarzut powiększenia rozmiarów szkody przez wybranie oferty wyższej niż ceny obowiązujące ma danym rynku lokalnym i stosowną weryfikację odszkodowania (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 25 kwietnia 2002 r., I CKN 1466/99, LEX nr 55243). Stanowisko takie wyraził wielokrotnie Sąd Okręgowy we Wrocławiu m. in. w wyroku z dnia 25 maja 2016 r. II Ca 1885/15, wyroku z dnia 7 kwietnia 2015 r. II ca 1767/14, wyroku z dnia 16 marca 2016 r. II Ca 1420/15. W ocenie Sądu, stawka przyjęta w umowie najmu, nie odbiegała w rażący sposób od stawek stosowanych na rynku. Nie można więc było tym samym uznać, iż koszty najmu pojazdu zastępczego wskazane w fakturze, w zakresie przekraczającym stawki przez stronę pozwaną akceptowane – nie mieściły się w granicach adekwatnego związku przyczynowego (art. 361 § 1 kc).

Należy zauważyć, że chociaż z ustalonego stanu faktycznego wynika, że najem przez poszkodowanego pojazdu zastępczego trwał od dnia powstania szkody tj. od 10.11.2014 r. do dnia 29.12.2014 r. tj. przez 50 dni, powódka ograniczyła roszczenie z tytułu najmu pojazdu zastępczego do okresu pomiędzy dniem zgłoszenia szkody stronie pozwanej tj. 21.11.2014 r., a dniem 26.12.2014 r. jako dniem upływu 7-dniowego terminu po wypłacie przez stronę pozwaną odszkodowania za uszkodzenie poszkodowanego, co nastąpiło w dniu 19.12.2014 r. Taki okres najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego, wynoszący łącznie 40 dni, uznać należy za akceptowalny w okolicznościach niniejszej sprawy. Nie ulega bowiem wątpliwości, że za dopuszczalny okres najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego należy przyjąć okres od dnia zgłoszenia szkody stronie pozwanej do dnia wypłaty przez stronę pozwaną odszkodowania za szkodę całkowitą w pojeździe poszkodowanego. Poszkodowany nie miał bowiem żadnego wpływu na długość trwania postępowania likwidacyjnego szkody, strona pozwana nie wykazała, ani nawet nie twierdziła, że poszkodowany utrudniał ten proces, a nadto nie sposób było wymagać, by w tym okresie poszkodowany korzystał ze swojego pojazdu, uszkodzonego w takim stopniu, że jego naprawa przewyższałaby jego wartość w stanie po szkodzie. W ocenie Sądu w okolicznościach niniejszej sprawy uzasadnione jest jednak przyjęcie, że również dalszy 7-dniowy najem pojazdu zastępczego przez poszkodowanego był uzasadniony i wydatek na to powinien być uznany za pozostający w związku przyczynowym ze szkodą doznaną przez poszkodowanego, za którą odpowiedzialność cywilną ponosi strona pozwana. Doliczenie bowiem kolejnych 7 dni, od dnia wpływu środków z odszkodowania za uszkodzenie samego pojazdu na rachunek bankowy poszkodowanego, do zasadnego okresu najmu pojazdu zastępczego, w sytuacji gdy szkoda ma charakter szkody całkowitej, jest akceptowalne w okolicznościach niniejszej sprawy. Stanowisko takie znajduje uzasadnienie w ww. uchwale Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2013 roku III CZP 76/13. Dzień wypłaty odszkodowania za szkodę całkowitą w pojeździe nie musi bowiem wyznaczać definitywnego końca odpowiedzialności ubezpieczyciela za wydatki poniesione na najem pojazdu zastępczego przez poszkodowanego. Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela może być bowiem powiązany z obiektywnym okresem potrzebnym do odtworzenia możliwości korzystania z rzeczy poprzez sprzedaż wraku uszkodzonego pojazdu i zakup innego pojazdu mechanicznego, a więc doliczenie siedmiodniowego okresu na zagospodarowanie pozostałości pojazdu i zakup nowego pojazdu należy uznać za uzasadnione w okolicznościach niniejszej sprawy, mając na uwadze że środki z odszkodowania poszkodowany uzyskał w dniu 19.12.2014 r.; nadto decyzję strony pozwanej o uznaniu szkody w pojeździe za całkowitą poszkodowany otrzymał w dniu 22.12.2014 r. Oba te zdarzenia nastąpiły zatem w okresie przedświątecznym, kiedy to z oczywistych, obiektywnych przyczyn zagospodarowanie pozostałości pojazdu i ewentualne nabycie nowego pojazdu za uzyskane środki jest w naturalny sposób utrudnione. W tym stanie rzeczy cały 40 dniowy okres najmu pojazdu zastępczego należało uznać za zasadny. Mając na uwadze powyższe za zasadne należało uznać żądanie pozwu zasądzenia na rzecz powódki kwoty 8.189,40 zł stanowiącej różnicę pomiędzy rzeczywistymi, zasadnymi kosztami najmu za 40 dni ( 40 × 246 zł = 9.840 zł brutto), a w części zrefundowanymi przez stronę pozwaną kosztami najmu za 13 dni (13 × 127 = 1651 zł brutto), o czym orzeczono w pkt. I sentencji wyroku.

Sąd w pkt II wyroku oddalił powództwo w zakresie żądanie zasądzenia od kwoty 8.189 zł ustawowych odsetek za opóźnienie za okres od dnia 09 do 11 marca 2015 roku. Powodem takiego rozstrzygnięcia był fakt, że wezwanie przedsądowe powódki o zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego zostało wprawdzie wysłane stronie pozwanej w dniu 02 lutego 2015r. pismem z tego samego dnia, jednak powódka nie wykazała, kiedy to pismo zostało stronie pozwanej doręczone. W tej sytuacji za tę datę można przyjąć bez żadnych wątpliwości dopiero datę pisma strony pozwanej z dnia 09.02.2015 r., w którym to piśmie strona pozwana odniosła się do tego wezwania do zapłaty, a zatem termin na likwidację szkody z wyżej wymienionego tytułu upływał stronie pozwanej w dniu 11 marca 2015 r. (30 dni od dnia 09.02.2015 r.). Odsetki ustawowe za opóźnienie przysługiwały zatem powódce poczynając od następnego dnia tj. od dnia 12 marca 2015 roku do dnia zapłaty. Orzeczenie w zakresie odsetek od dochodzonej należności głównej znalazło oparcie w treści art. 481 § 1 i 2 k.c. w związku z art. 14 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Orzeczenie o kosztach procesu wynika z art. 100 zd. 2 k.p.c., mając na uwadze że powódka uległa jedynie co do nieznacznej części swojego żądania. Zgodnie z art. 98 § 3 k.p.c. do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez radcę prawnego zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. W myśl zaś art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych koszty sądowe obejmują opłaty oraz wydatki. Do niezbędnych i celowych kosztów procesu poniesionych przez powódkę należało zaliczyć opłatę od pozwu w kwocie 410 zł., koszty zastępstwa procesowego profesjonalnego pełnomocnika 1.800 zł oraz poniesionej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego wynika z § 2 pkt. 4 w zw. z § 15 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w brzmieniu obowiązującym w dniu wniesienia pozwu w niniejszej sprawie).