Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Ś., dnia 18-11-2015 r.

Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej III Wydział Rodzinny i Nieletnich w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Beata Michurska-Gruszczyńska

Protokolant: Katarzyna Sobera

po rozpoznaniu w dniu 04-11-2015r. w Środzie Śląskiej na rozprawie

sprawy z powództwa W. M.

przeciwko A. M. i S. M.

o alimenty

I.  oddala powództwo;

II.  odstępuje od obciążania powoda kosztami procesu;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. K. (1) kwotę 300 zł tytułem zwrotu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.

Sygn. akt. III RC 268/14

UZASADNIENIE

Powód W. M. wniósł o zasądzenie od rodziców A. M. i S. M. na jego rzecz alimentów w kwocie po 200 zł miesięcznie od każdego pozwanego, płatnych do rąk powoda do dnia 10-go każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat. Nadto wniósł o zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda kosztów procesu i nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności. W uzasadnieniu powód wskazał, że jest osobą niepełnosprawną, ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Utrzymuje się z renty w wysokości 569,67 zł miesięcznie, z czego kwota 162,03 zł jest potrącana przez komornika oraz zasiłku pielęgnacyjnego 153 zł. Podał, iż pozostaje mu na życie kwota 407,77 zł a jego wydatki wynoszą kwotę 384 zł (woda – 100 zł, czynsz – 112 zł, śmieci – 12 zł, gaz – 60 zł, leki – 50 zł, energia – 50 zł). Twierdził, że posiadane środki nie są wystarczające na zaspokojenie potrzeb życiowych i konsumpcyjnych.

W odpowiedzi na pozew pozwana A. M. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Twierdziła, że powód może pracować, jest fizycznie sprawny, bowiem po orzeczeniu o niezdolności jeździł do pracy za granicę pracować w sadzie przy zborach owoców, pracował też u stolarza w miejscowości Ś.. Podała, że pracuje jako pielęgniarka z wynagrodzeniem 2.500 zł netto miesięcznie, zaś jej wydatki związane z utrzymaniem mieszkania stanowią kwotę 1.220 zł. Nadto cierpi na dolegliwości związane z sercem, jelitami i wątrobą. Zarzuciła, iż powód nie wykorzystuje swoich możliwości zarobkowych i mimo słabej kondycji finansowej zaciąga w dalszym ciągu nowe kredyty. Podała, że powództwo nie zasługuje na uwzględnienie w świetle przepisu art. 144 k.r.i.o. i art. 6 k.c. W dalszej części podniosła, że powód wcześniej dopuszczał się względem niej wyzwisk i rękoczynów, i nigdy w okresie późniejszym nie zabiegał ani o wybaczenie ani o kontakty z nią, nie okazał żadnego pozytywnego uczucia. ani nie wykonał gestu przeprosin. Podała, że podczas przypadkowych spotkań z powodem, jego zachowania względem pozwanej cechują się wysokim poziomem agresji słownej i zaburzają poczucie bezpieczeństwa pozwanej.

Pismem procesowym z dnia 05.01.2015r. pozwany S. M. podał, że jest osobą samotną od 2000 roku i posiada umiarkowany stopień niepełnosprawności. Jest zatrudniony na umowę o pracę z wynagrodzeniem w wysokości 1.200-1.300 zł miesięcznie. Podał, że miesięczne koszty utrzymania, w tym opłaty związane z mieszkaniem stanowią: energia – 84,62 zł, leki - 100 zł, czynsz - 111 zł, wywóz nieczystości - 12 zł, woda - 40 zł, rata kredytu - 278,81 zł. Podniósł, iż brakuje mu na życie, często nie wykupuje leków i pożycza pieniądze swojej 82-letniej matki i siostry, a także od siostry. Zarzucił, że powód wobec niego był agresywny i wulgarny.

Pismem procesowym z dnia 18.03.2015r., działając przez pełnomocnika prawnego pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu podał, powołując się na przepis art. 133 § 3 krio, że powód może podjąć zatrudnienie, jednakże nie dokłada starań, aby uzyskać zatrudnienie i możność samodzielnego utrzymania się.

Na rozprawie w dniu 16.02.2015r. powód podtrzymał żądanie pozwu. Wniósł o przyznanie mu pełnomocnika z urzędu. Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa. Postanowieniem wydanym na rozprawie Sąd ustanowił dla powoda pełnomocnika z urzędu, którego wyznaczyła Okręgowa Rada Adwokacka we W..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W. M. ur. (...) pochodzi ze związku małżeńskiego A. M. i S. M..

(dowód: odpis skrócony aktu urodzenia W. M. sporządzony w USC w Ś. o numerze (...) k. 5).

Małżeństwo A. M. i S. M. zostało rozwiązane wyrokiem Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej z dnia 27.11.1991r., w sprawie o sygn. akt III RC 526/90 z winy S. M.. Sąd w wyroku rozwodowym nakazał pozwanemu, aby wraz ze wszystkimi rzeczami i osobami prawa jego reprezentującymi opróżnił i opuścił lokal mieszkalny wspólnie zajmowany z pozwaną A. M..

(dowód: okoliczność bezsporna).

Po orzeczeniu rozwodu A. i S. M. i opuszczeniu mieszkania przez pozwanego, powód zamieszkiwał z matką A. M. i siostrą M. M. (1). W okresie od 1996 r. do 1999r. powód zamieszkując wspólnie z pozwaną i siostrą znęcał się moralne i fizyczne nad matką A. M. i M. M. (1), groził pozbawieniem życia, używał słów powszechnie uznanych za obelżywe, groził pozbawieniem życia, i niszczeniem ich mienia, niszczył sprzęty gospodarstwa domowego, dusił za szyję, szarpał za odzież, bił rękoma i kopał matkę - A. M.. Z powództwa A. M. toczyło się przed tut. Sądem postępowanie o eksmisję powoda z lokalu mieszkalnego. Wyrokiem z dnia 19.11.1999r., w sprawie o sygn. akt IC 290/99 Sąd nakazał powodowi opuszczenie mieszkania zajmowanego wspólnie z pozwaną.

(dowód: odpis wyroku tut. Sądu z dnia 12.10.1999r., o sygn. akt IIK 177/99 k. 36,

odpis wyroku tut. Sądu z dnia 19.11.1999r., o sygn. akt IC 290/99 k. 37,

przesłuchanie pozwanej A. M. nagranie audio video 00:39:45-01:03:40).

W okresie od października 2014 roku do 09 czerwca 2015r. miały miejsce trzy interwencje z udziałem powoda, dwie miały miejsce w dniu 7.02.2015r. oraz jedna w dniu 18.02.2015r. Dotyczyły one pobicia i uszkodzenia mienia pozwanego przez powoda, a także wtargnięcia do mieszkania powoda przez pozwanego. W wyniku zdarzenia z dnia 07.02.2015r., pozwany został pobity przez powoda i trafił do izby przyjęć szpitala w Ś., gdzie rozpoznano powierzchowny uraz powłok głowy.

(dowód: pismo wydziału karnego tut. sądu z dnia 15.07.2015r. k. 272,

karta informacyjna z dnia 07.02.2015r. k. 251-252,

kwestionariusz rodzinnego wywiadu środowiskowego k. 274-363,

zeznania świadka H. M. nagranie audio video 00:41:48-01:14:12,

przesłuchanie pozwanej A. M. nagranie audio video 00:39:45-01:03:40,

przesłuchanie pozwanego S. M. nagranie audio video 01:04:05-01:45:54).

Powód W. M. ma 39 lat. Z zawodu jest cukiernikiem. Zamieszkuje przy ul. (...) w Ś., w lokalu komunalnym składającym się z jednego pokoju i kuchni. Zamieszkuje ze swoją partnerką M. B.. Mieszkanie jest czyste i zadbane. Nie ma osób na utrzymaniu.

(dowód: kwestionariusz rodzinnego wywiadu środowiskowego k. 274-363,

zeznania świadka M. B. nagranie audio video 03:45-00:11:00,

przesłuchanie powoda W. M. nagranie audio video 00:12:38-00:37:54).

Powód W. M. jest osobą niepełnosprawną trwale, w znacznym stopniu niepełnosprawności. Orzeczeniem orzecznika lekarza ZUS z dnia 14.06.2013r. powód został uznany za niezdolnego do pracy, częściowo niezdolnego do pracy do dnia 30.06.2016r. Pozostaje pod opieką specjalistycznej poradni psychiatryczno-psychologicznej w Ś. z powodu zaburzeń psychotycznych (schizofrenii). Przyjmuje leki (sulpirid). W czerwcu 2012 roku powód był hospitalizowany na oddziale psychiatrycznym w (...) Centrum (...) we W., z zaburzeniami typu schizofrenii. Powód wymaga stałego leczenia i kontroli stanu zdrowia. Ma zdiagnozowane przewlekłe choroby - egzema skórna, astma oskrzelowa, upośledzenie widzenia.

(dowód: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności powoda k. 4,

zaświadczenie PULS (...) z dnia 19.05.2014r. k. 187,

zaświadczenie lekarskie z dnia 24.11.2014. k. 188,

orzeczenia lekarza orzecznika ZUS k. 190, 206,

zaświadczenia z PULS (...) k. 195, 200, 202,

skierowanie do poradni dermatologicznej i okulistycznej k. 203, 212,

dokumentacja lekarska k. 208-209, 236,

pismo (...) Sp. z o.o. we W. z kartą informacyjną leczenia k. 237-238,

kwestionariusz rodzinnego wywiadu środowiskowego k. 274-363,

zeznania świadka H. M. nagranie audio video 00:41:48-01:14:12,

przesłuchanie powoda W. M. nagranie audio video 00:12:38-00:37:54,

przesłuchanie pozwanej A. M. nagranie audio video 00:39:45-01:03:40,

przesłuchanie pozwanego S. M. nagranie audio video 01:04:05-01:45:54).

Powód utrzymuje się obecnie z renty w wysokości około 420 zł miesięcznie (po potrąceniu z powodu egzekucji administracyjnych) oraz zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 153 zł miesięcznie. Ponadto korzysta ze świadczeń pomocy społecznej (...) w Ś. w postaci zasiłków celowych (około 150 zł), zakupu posiłków, dodatku mieszkaniowego (około 130 zł) oraz w ostatnim czasie został objęty pomocą w formie artykułów żywnościowych. Powód czasem podejmuje prace dorywcze, ostatnio pracował w gospodarstwie. Wcześniej powód wyjeżdżał za granicę w celach zarobkowych (remonty, praca w ogrodzie). Powód tego roku był ze swoją partnerką nad morzem. Wobec powoda toczą się egzekucje świadczeń pieniężnych (renta) z wniosku kilku wierzycieli (w tym tut. Sądu) prowadzone przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Środzie Śląskiej A. K. (2). Zobowiązania wynikają między innymi z niespłaconych pożyczek i umów kredytowych. Powód nie uiszcza regularnie opłat związanych z użytkowaniem mieszkania. Na dzień 31.03.2015r. posiadał zaległość w opłatach lokalowych w kwocie 736,15 zł.

Miesięczne koszty utrzymania gospodarstwa domowego powoda to: gaz – 30 zł, leczenie i leki – około 100 zł, czynsz około 100 zł, woda – około 16 zł (na dwa miesiące), energia około 150 zł, śmieci - około 24 zł, wyżywienie – około 300-400 zł.

(dowód: decyzja o waloryzacji renty z 01.03.2014r. ZUS we W. k. 5,

decyzje (...) Ś. k. 6-7,

zaświadczenie z ZUS z dnia 24.10.2014r. k. 186,

zestawienie sald płatnika roku 2015 k. 189,

zaświadczenie (...) Ś. z dnia 01.04.2015r. k. 194,

pismo (...) Sp. z o.o. z dnia 03.02.2015r. k. 204,

decyzja o waloryzacji renty ZUS z dnia 02.03.2015r. k. 205,

wezwanie do zapłaty T. z dnia 20.10.2014r. k. 207,

potwierdzenie wpłaty z dnia 25.06.2014r. k. 201,

zawiadomienie o wysokości opłaty za śmieci 19.01.2015r. k. 210,

rachunki za wodę i ścieki k. 211,

pismo Komornika A. K. (2) z dnia 12.03.2015r. w sprawie egzekucyjnej Km 905/11, stan spraw w poszczególnych sprawach egzekucyjnych z dnia 06.03.2015r. km 905/11, km 71/12, km 770/12, km 211/13, km 637/13, km 840/14 k. 109-115,

wezwanie do dokonywania potrąceń z renty lub emerytury, wezwanie dłużnika do wskazania mienia, zawiadomienie o wszczęciu egzekucji K. 81/12 z dnia 31.05.2012r. k. 191-193,

pismo (...) w Ś. z dnia 24.08.2015r. k. 273,

kwestionariusz rodzinnego wywiadu środowiskowego k. 274-363,

zeznania świadka M. B. nagranie audio video 03:45-00:11:00,

zeznania świadka H. M. nagranie audio video 00:41:48-01:14:12,

zeznania świadka G. D. nagranie audio video 01:14:47-01:25:00,

przesłuchanie powoda W. M. nagranie audio video 00:12:38-00:37:54,

przesłuchanie pozwanej A. M. nagranie audio video 00:39:45-01:03:40,

przesłuchanie pozwanego S. M. nagranie audio video 01:04:05-01:45:54).

Pozwana A. M. ma 61 lat. Z zawodu jest pielęgniarką. Zamieszkuje przy ul (...) w Ś.. Prowadzi samodzielnie gospodarstwo domowe. Od 1998r. pozwana jest leczona w Centrum (...) w Ś. z powodu zaburzeń adaptacyjnych, reakcji na stres. Cierpi na choroby serca (przerost mięśnia lewej komory, niedomykalności mitralnej śladowej trójdzielnej), i powikłania z tym związane, a także przewlekłe zapalenie wątroby. Jest po usunięciu gruczolaka jelita grubego. W kwietniu 2014 roku u pozwanej rozpoznano gruczolaka cewkowego i dysplazję nabłonka małego stopnia. Pozostaje pod opieką (...) w Ś.. Stan zdrowia pozwanej wymaga systematycznego leczenia, kontroli specjalistycznej, stałej farmakoterapii, zdrowego i spokojnego trybu życia.

(dowód: zaświadczenie z Poradni (...) w Ś. z 22.12.2014r. k. 38,

opis badania echo serca k. 39,

skierowanie do poradni specjalistycznej k. 40,

zaświadczenie lekarskie z 29.12.2014r. k. 41,

wynik badania histopatologicznego nr (...) k. 44,

zaświadczenie o stanie zdrowia z 10.01.2015r. k. 74,

zeznania świadka I. R. nagranie audio video 00:22:02-00:40:20,

przesłuchanie pozwanej A. M. nagranie audio video 00:39:45-01:03:40).

Pozwana A. M. jest zatrudniona w Poradni PULS (...). J. w Ś. na stanowisku pielęgniarki rodzinnej, w wymiarze pełnym etatu. Jej wynagrodzenie wynosi netto około 2.100-2.500 zł miesięcznie (z premiami).

Miesięczne koszty utrzymania gospodarstwa domowego pozwanej to: woda – około 50 zł, energia – około 60 zł, ubezpieczenie – około 117 zł, czynsz około 300 zł, leki i leczenie – około 300 zł, odpady - 12 zł, gaz – 60 zł, telefon – 60 zł, abonament RTV – 21,50 zł, wyżywienie – 700-800 zł, odzież – około 100 zł. Pozwana ma kredyt mieszkaniowy za który płaci ratę miesięcznie 317 zł oraz kredyt na zakup materaca z ratą miesięczną 56 zł.

(dowód: zaświadczenie z 29.01.2015r. k. 72-73,

potwierdzenie przyjęcia przelewu k. 42, 43, 45-46,

odcinek wpłaty za czynsz i eksploatację k. 47,

zawiadomienie o wysokości rat (...) z dnia 7.11.2014 k. 48,

rachunki k. 49-51, 75-83, 177-183, 184-185,

zeznania świadka I. R. nagranie audio video 00:22:02-00:40:20,

przesłuchanie pozwanej A. M. nagranie audio video 00:39:45-01:03:40).

Pozwany S. M. ma 60 lat. Z zawodu jest technikiem elektromechanikiem. Zamieszkuje przy ul (...) w Ś. (w bliskim sąsiedztwie miejsca zamieszkania powoda). Pozwany od 19 marca 2004r., pozostaje w związku małżeńskim z E. M. zd. Z.. Żona pozwanego zamieszkuje obecnie we W.. Małżonkowie przed zawarciem związku małżeńskiego umową zawartą w formie aktu notarialnego wyłączyli wspólność ustawową majątkową małżeńską.

(dowód: akt notarialny z dnia 15.03.2004r., sporządzony w Kancelarii Notarialnej w Ś. Repertorium A numer (...) k. 142,

odpis skrócony aktu małżeństwa pozwanego z E. Z. sporządzony przed Kierownikiem USC w Ś. pod numerem (...) k. 143,

zeznania świadka M. M. (2) nagranie audio video 00:05:51-00:21:04,

przesłuchanie pozwanego S. M. nagranie audio video 01:04:05-01:45:54).

Pozwany S. M. jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym od sierpnia 2009r. Może podejmować pracę w warunkach chronionych. Nie posiada uprawnień do renty. Jest po udarze niedokrwiennym mózgu, który przebył w 2013 roku. Cierpi na organiczne zaburzenia osobowości i zaburzenia nastroju. Zdiagnozowano u niego miażdżycę, przewlekłą chorobę niedokrwienną, niedowidzenie oka prawnego, następstwa zawału mózgu, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia depresyjne. Przyjmuje leki. Ma zalecone zajęcia psychoterapii, socjoterapii, rehabilitację, a także dalsze leczenie ambulatoryjne. W grudniu 2013 roku stwierdzono u pozwanego zanik korowo-podkomorowy mózgowia. Pozostaje pod stałą opieką neurologiczną z uwagi na następstwa chorób naczyń mózgowych.

(dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego z dnia 04.11.2014r. k. 56,

orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia 21.11.2013r. k. 57,

orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia 25.08.2009r. k. 91,

zaświadczenie o stanie zdrowia z dnia 07.08.2014 i 15.07.2014 k. 84-85,

historia choroby poradni zdrowia psychicznego k. 86-89,

karta informacyjna (...) Szpitala (...) we W. z dokumentacją medyczną k. 124-127,

wynika badania MR głowy z dnia 12.12.2013r. k. 128,

karty porad neurologicznych k. 129-130,

karta badania specjalistycznego w specjalistycznym ośrodku okulistycznym we W. z dnia 06.02.2015r. i wyniki badań k. 131-133,

informacja dla lekarza kierującego/POZ z dnia 10.02.2015r. k. 134,

karty informacyjne leczenia szpitalnego k. 135-136,

decyzja ZUS z 16.10.2014r. i 03.02.2004r., orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z 26.09.2014r. o zdolności do pracy k. 137-139,

odwołanie od decyzji ZUS i sprzeciw k. 140-141,

zeznania świadka M. M. (2) nagranie audio video 00:05:51-00:21:04,

przesłuchanie pozwanego S. M. nagranie audio video 01:04:05-01:45:54).

Pozwany S. M. jest zatrudniony w firmie (...) Sp. z o.o. w charakterze pracownika ochrony fizycznej do dnia 31.03.2016r. ze średnim wynagrodzeniem około 1.200-1.300 zł. Dodatkowo z tytułu prac zleconych uzyskuje nieregularne wynagrodzenie około 200 zł. Pozwany posiada w Banku (...)/Ś. zobowiązania kredytowe: kredyt gotówkowy udzielonego dnia 19.04.2013r., zadłużenie na dzień 05.03.2015r. wynosiło 506,96 zł, kredyt udzielony w dniu 18.02.2015r., zadłużenie 2.354 zł z ratą 208,94 zł, limit w koncie osobistym, udzielony w dniu 04.03.2015r. zadłużenie w kwocie 1.564,40 zł, kredyt na karcie kredytowej w kwocie 915,62 zł. Łącznie tytułem kredytów pozwany płaci około 400 zł miesięcznie.

Miesięczne koszty utrzymania gospodarstwa domowego pozwanego to: leki i leczenie – około 100 zł, czynsz – 111 zł, odpady – 12 zł, energia – około 84 zł, woda – 25 zł, wyżywienie - około 400 zł. Pozwanemu w utrzymaniu pomaga siostra i matka.

(dowód: zaświadczenie banku z dnia 29.12.2014r. k. 58,

zaświadczenie banku zachodniego z dnia 05.03.2015r. k. 152,

umowa kredytu z harmonogramem spłat k. 153-156,

odcinek wpłaty czynszu i energii k. 157, 164,

wydruki potwierdzenia wpłat k. 158-162,

kserokopia rachunków k. 168-169, 171, 249-250, 369-377,

zawiadomienie o wysokości opłat za odpady k. 163,

faktura nr (...) z dnia 23.09.2014r. k. 165,

kserokopia recept k. 166-167, 170,

faktura Vat (...) z dnia 09.03.2015 k. 172,

pismo z dnia 14.05.2015r. o dokonanych pracach remontowych k. 248,

zaświadczenia k. 91-94, 144-145,

umowa po pracę z dnia 07.08.2014r. k. 146,

PIT-37 za rok 2013 k. 147-151,

zeznania świadka M. M. (2) nagranie audio video 00:05:51-00:21:04,

zeznania świadka H. M. nagranie audio video 00:41:48-01:14:12,

przesłuchanie pozwanego S. M. nagranie audio video 01:04:05-01:45:54).

Jak wynika z informacji Powiatowego Urzędu Powiatowego w Ś. z dnia 16.01.2015r. i z dnia 29.04.2015r. urząd w okresie od 10.2014r. dysponował ofertami pracy w warunkach pracy chronionej dla osób z orzeczeniem o niepełnosprawności, z wynagrodzeniem od 1.680 zł brutto, dla osób bez kwalifikacji w z wynagrodzeniem od 1.680 zł do 3.000 zł brutto, dla ochroniarza od 1.680 zł , dla kierowcy kat B od 1.750 zł do 1.800 zł, dla pielęgniarki 2.300-2.400 zł brutto. Jak wynika z Powiatowego Urzędu Powiatowego we W. urząd dysponował ofertami pracy w warunkach pracy chronionej 1.700 zł brutto, dla ochroniarza 1.900 zł brutto, dla kierowcy kat B 1.750 zł, dla pielęgniarki brutto 1.848 zł.

(dowód: pismo PUP Ś. z dnia 16.01.2015r. k. 63,

pismo PUP Ś. z dnia 29.04.2015r. k. 239,

pismo PUP W. z dnia 14.05.2015r. k. 244).

Pozwani S. M. i A. M. zamieszkują osobno. Nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego z powodem. Siostra powoda M. nie chce kontaktów z powodem, z powodu jego agresji. Powód utrzymuje kontakt z babcią H. M. (matką pozwanego), która mu pomaga – dostarcza mu żywność, gotuje, bądź wspiera finansowo (ostatnio dała powodowi 100 zł). Zdarzyło się jednakże, że powód „rzucał się do bicia” wobec H. M., wyzywał ją. Pozwani spotykają się z powodem przypadkowo na mieście. Powód przejawia negatywny stosunek do pozwanych, jest wobec nich agresywny, wulgarnie odnosi się do matki i ojca podczas przypadkowych spotkań. Stosuje przemoc werbalną i fizyczną. Pozwani nie utrzymują kontaktu z powodem i nie chcą tego kontaktu. Obawiają się powoda. Pozwany S. M. wcześniej pomagał powodowi – kupował mu meble, telewizor. Powód niszczył, demolował lub odsprzedawał otrzymywane od powoda rzeczy.

(dowód: przesłuchanie powoda W. M. nagranie audio video 00:12:38-00:37:54 częściowo (brak kontaktów z pozwanymi),

zeznania świadka M. M. (2) nagranie audio video 00:05:51-00:21:04,

zeznania świadka I. R. nagranie audio video 00:22:02-00:40:20,

zeznania świadka H. M. nagranie audio video 00:41:48-01:14:12,

zeznania świadka G. D. nagranie audio video 01:14:47-01:25:00,

przesłuchanie pozwanej A. M. nagranie audio video 00:39:45-01:03:40,

przesłuchanie pozwanego S. M. nagranie audio video 01:04:05-01:45:54).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Jak wynika z art. 128 k.r.o. obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Natomiast art. 133 § 1 k.r.o. stanowi, że rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku (§ 2 powołanego przepisu). Zgodnie z art. 135 § 1 i 2 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Górną granicą świadczeń alimentacyjnych są zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego, chociażby nawet w tych ramach nie znajdowały pokrycia wszystkie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentacji (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20.02.1972 r., III CRN 470/71, Informator Prawniczy 1972, nr 1 – 2, poz. 15). Jak stwierdził Sąd Najwyższy, określenie wysokości alimentów od każdego z rodziców na rzecz dziecka stanowi wypadkową usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego oraz wkładu osobistych starań rodzica w utrzymanie i wychowanie dziecka (uzasadnienie uchwały z dnia 1 lipca 1974 roku III CZP 41/74, OSCP z 1974 roku, nr 5 poz. 76). Usprawiedliwione potrzeby powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Powyższe oznacza, że zakres świadczeń alimentacyjnych jest dwustronnie kształtowany. Z jednej strony poprzez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, a więc te, którym sam uprawniony nie jest w stanie sprostać i które w rzeczywistości wychodzą poza katalog potrzeb podstawowych (niezbędnych). Z drugiej zaś poprzez możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego, które stanowią sztywną górną granicę obowiązku alimentacyjnego. Należy bowiem uznać, że to właśnie możliwości zarobkowe zobowiązanego przy ocenie przedmiotowego obowiązku wyprzedzają usprawiedliwione potrzeby uprawnionego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 1972 r., III CRN 470/71, LEX nr 7052). Dzieci pełnoletnie mogą domagać się alimentów od swoich rodziców. Powstanie obowiązku alimentacyjnego względem przesłanką jest możliwość jego samodzielnego utrzymania się. Jednakże na zasadzie przepisu art. 133 § 3 krio, rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Zobowiązany do alimentacji rodzic może uchylić się od obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego dorosłego dziecka, także wówczas jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (art. 144 ¹k.r.i.o.).

Ciężar dowodu zaistnienia przesłanek do uzyskania prawa pomocy spoczywa na stronie, która o tę pomoc się ubiega. Strona musi wykazać nie tylko swoją sytuację majątkową, ale również sytuację majątkową innych członków rodziny, którzy pozostają z nią we wspólnym gospodarstwie domowym bądź są zobowiązani do jej alimentacji. Powód wniósł w niniejszej sprawie o zasądzenie od pozwanych kwoty po 200 zł miesięcznie, tytułem alimentów. Przede wszystkim należy wskazać, że na powodzie spoczywał ciężar dowodu zgodnie z art. 6 k.c., istnienia przesłanek z art. 133 § 1 i 2 krio. , a to, że jego sytuacja (dochody z majątku) nie wystarczają na utrzymanie się samodzielne i wymaga wsparcia ze strony pozwanych. Zgodnie bowiem z powołanym przepisem ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, czego powód skutecznie nie uczynił.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie został ustalony na podstawie całokształtu zebranego materiału dowodowego. Ocena jego wartości dowodowej doprowadziła, po dokonaniu subsumcji pod powyżej wskazane normy, do odmowy uwzględnienia wytoczonego powództwa. W ocenie Sądu przeprowadzone w sprawie dowody, a w szczególności z dokumentów i przesłuchania powoda, pozwanych oraz zawnioskowanych świadków w sprawie, jednoznacznie wskazują na istnienie braku podstaw do uznania żądania pozwu, a jego uwzględnienie było by także i sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Po pierwsze w ocenie Sądu argumentem przemawiającym za oddaleniem powództwa był brak udowodnienia stanu niedostatku po stronie powoda i możliwości braku samodzielnego utrzymania się. Z treści art. 133 § 2 krio wynika, iż do świadczeń alimentacyjnych, poza małoletnimi dziećmi, uprawniony jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku. Przy czym niedostatek, to niemożność pokrycia uzasadnionych kosztów utrzymania nawet na minimalnym poziomie. Powód został uznany za niezdolnego do pracy, niezdolność ma charakter częściowy do czerwca 2016r. Obecnie jak wynika z dokumentów, utrzymuje się on z renty w wysokości około 420 zł oraz zasiłku pielęgnacyjnego w kwocie 153 zł miesięcznie. Ponadto korzysta ze świadczeń pomocy społecznej (...) w Ś. w postaci zasiłków celowych (około 150 zł), zakupu posiłków, dodatku mieszkaniowego (około 130 zł) oraz w ostatnim czasie został objęty pomocą w formie artykułów żywnościowych. Miesięczne koszty utrzymania powoda, jak wynika z dokumentów oraz jego przesłuchania stanowią łącznie kwotę około 700-800 zł. Z zestawienia dochodów jakie obecnie uzyskuje to jest kwota około 700 zł (renta 420 zł, dodatek 153 zł, dodatek mieszkaniowy 130 zł, i zasiłki celowe 150 zł), z wydatkami miesięcznymi w kwocie około 700-800 zł wynika, że powód jest w stanie z własnych dochodów i uzyskiwanej pomocy pokryć koszty własnego utrzymania. Nadto jak wynika z zeznań świadków, a także przesłuchania powoda pomimo orzeczenia o niepełnosprawności i braku zdolności do pracy, powód podejmuje prace dorywcze (ostatnio pracował w gospodarstwie, a wcześniej wyjeżdżał za granicę w celach zarobkowych (remonty, praca w ogrodzie). Wskazać należy, że zobowiązania kredytowe, jakie powód zaciągał (stąd postępowania egzekucyjne), nie mogą być zaliczane do niezbędnych kosztów utrzymania powoda, albowiem to powód własnymi działaniami wprawił się w taką sytuację. Powód nadto nie prezentuje się jako osoba biedna, zaniedbana, nie radząca sobie z własnym utrzymaniem. Powód, jak podali świadkowie z otrzymywanej renty kupuje sobie rowery, telefony. Nosi markową odzież i perfumy. W niedostatku nie znajduje się ten, który uzyskuje dochody wystarczające na koszty utrzymania, jak i ten kto wydatkuje posiadane środki w sposób nieracjonalny, nie zabezpieczając w ten sposób kosztów własnego utrzymania na minimalnym poziomie. Okoliczność, że ma egzekucje (z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek), nie jest przesłanką do zasądzenia alimentów od pozwanych.

Po drugie, argumentem przemawiającym za oddaleniem powództwa było istnienie przesłanek wynikających z art. 144 ¹ krio, który stanowi, że zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Na zasadzie przepisu art. 133 § 3 krio, rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Oboje pozwani są osobami starszymi i mocno schorowanymi. Pozwana A. M. cierpi na choroby serca (przerost mięśnia lewej komory, niedomykalności mitralnej śladowej trójdzielnej), i powikłania z tym związane, a także przewlekłe zapalenie wątroby. Jest po usunięciu gruczolaka jelita grubego. W kwietniu 2014 roku u pozwanej rozpoznano gruczolaka cewkowego i dysplazję nabłonka małego stopnia. Pozwany S. M. jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym od sierpnia 2009r. Może podejmować pracę tylko w warunkach chronionych. Jest po udarze niedokrwiennym mózgu, który przebył w 2013 roku. Cierpi na organiczne zaburzenia osobowości i zaburzenia nastroju, miażdżycę, przewlekłą chorobę niedokrwienną, niedowidzenie oka prawnego, następstwa zawału mózgu, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia depresyjne, zanik korowo-podkomorowy mózgowia. Pozwany S. M. jest zatrudniony do dnia 31.03.2016r. ze średnim wynagrodzeniem około 1.200-1.300 zł.

Zdaniem Sądu wytoczone przez powoda względem rodziców powództwo nosiło znamiona nadużycia prawa podmiotowego. Zgodnie bowiem z orzecznictwem Sądu Najwyższego w tym zakresie w razie rażąco niewłaściwego postępowania osoby uprawnionej do alimentów, budzącego powszechną dezaprobatę, dopuszczalne jest oddalenie powództwa w całości lub części ze względu na zasady współżycia społecznego (vide: uchwała SN z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86 teza VIII OSNC 1988/4/42). Powód wobec pozwanych – rodziców zachowuje się w sposób rażąco niewłaściwy - ubliża im, jest wobec nich wulgarny, wyzywa, dopuszcza się przemocy werbalnej i fizycznej. W tym miejscu wskazać także, że Sąd nie uznał za wiarygodne twierdzenia powoda, jakoby powyższych zachowań nie prezentował względem pozwanych. Twierdzenia powoda były sprzeczne z ustaleniami w oparciu o zeznania świadków w sprawie, a także dokumentów (prawomocnych wyroków). W ocenie Sądu, ogół negatywnych zachowań jakich dopuścił się powód dotychczas względem pozwanych, uzasadnia całkowite oddalenie powództwa, i braku podstaw do zasądzenia jakiejkolwiek kwoty, nawet symbolicznej. Powód, w przeszłości, gdy zamieszkiwał z pozwaną (w okresie od 1996 r. do 1999r.) znęcał się nad nią moralne i fizyczne, groził pozbawieniem życia, używał słów powszechnie uznanych za obelżywe, groził pozbawieniem życia, i niszczeniem ich mienia, niszczył sprzęty gospodarstwa domowego, dusił za szyję, szarpał za odzież, bił rękoma i kopał matkę. Powód w związku z powyższymi zrachowaniami został eksmitowany z lokalu mieszkalnego, zajmowanego wspólnie z pozwaną. Natomiast w okresie od października 2014 roku do 09 czerwca 2015r. miały miejsce trzy interwencje z udziałem powoda, dwie miały miejsce w dniu 7.02.2015r. oraz jedna w dniu 18.02.2015r. Dotyczyły one pobicia i uszkodzenia mienia pozwanego przez powoda, a także wtargnięcia do mieszkania powoda przez pozwanego. W wyniku zdarzenia z dnia 07.02.2015r., pozwany został pobity przez powoda i trafił do izby przyjęć szpitala w Ś., gdzie rozpoznano powierzchowny uraz powłok głowy.

Pozwani S. M. i A. M. w chwili obecnej nie utrzymują kontaktów z powodem, bowiem boją się o własne życie i zdrowie. Powód jest agresywny, roszczeniowy wobec otoczenia. Powód utrzymuje jedynie kontakt z babcią H. M. (matką pozwanego), która mu pomaga – dostarcza mu żywność, gotuje, bądź wspiera finansowo (ostatnio dała powodowi 100 zł). Jednakże i z jej zeznań wynika, że nie chce kontaktów z wnukiem, nie wpuszcza go do własnego mieszkania, i nie chce powoda odwiedzać. Podała, że woli wspierać powoda czasem finansowo, niż go odwiedzać i mu gotować. Z jej relacji wynika, że powód niszczy i demoluje wszystko w domu. Zdarzyło się też, że powód „rzucał się do bicia” wobec świadka i wyzywał ją. Pozwani obecnie spotykają się z powodem przypadkowo na mieście. Powód przejawia negatywny stosunek do pozwanych, jest wobec nich agresywny, wulgarnie odnosi się do matki i ojca podczas przypadkowych spotkań. Stosuje przemoc werbalną i fizyczną. Pozwani nie utrzymują kontaktu z powodem i nie chcą tego kontaktu. Obawiają się powoda. Twierdzą, że powód jest osoba agresywną, niebezpieczną i nieprzewidywalną. Zdaniem Sądu postępowanie powoda jest oczywiście sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, stąd też żądane przez niego alimenty są nadużyciem przysługujących mu praw, i powyższych okoliczności powództwo nie mogło zostać uwzględnione.

Mając na uwadze powyższy stan faktyczny i prawny, powództwo podlegało oddaleniu, o czym orzeczono w pkt I. sentencji postanowienia.

W punkcie II. sentencji wyroku opierając się na przepisie art. 102 k.p.c., w zw. z art. 98 § 1 k.p.c., Sąd odstąpił od obciążania powoda, jako strony przegrywającej kosztami procesu, uznając, że takie rozstrzygnięcie jest uzasadnione jego sytuacją zarobkową i majątkową, uniemożliwiającą mu poniesienie kosztów sądowych, bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania siebie. Powód utrzymuje się z renty oraz zasiłków z pomocy społecznej i prac dorywczych, z których pokrywa niezbędne koszty swojego utrzymania. Jednocześnie nie posiada oszczędności, majątku, ani nadwyżki dochodów, z których mógłby ponieść koszty sądowe w sprawie.

W pkt III. sentencji wyroku Sąd zasądził do Skarbu Państwa na rzecz adw. A. K. (1) kwotę 300 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi W. M. z urzędu, ustalone w oparciu o § 7.1 pkt 11 i § 19 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r., w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (j.t. Dz.U.2013.461 j.t. ze zm.). Zgodnie z § 7.1 pkt 11 stawki minimalne wynoszą w sprawach z zakresu alimentów 60 zł z zastrzeżeniem ust. 4 (opłaty ustala się od wartości przedmiotu sprawy, jeżeli obowiązek zwrotu kosztów obciąża osobę zobowiązaną do alimentów). W niniejszym przypadku obowiązek zwrotu kosztów obciążał powoda, jako stronę przegrywającą, która nie jest osobą zobowiązaną do alimentów. Dlatego też zastosowanie znalazł § 7.1 pkt 11 w/w rozporządzenia. W przypadku kosztów nieopłaconej pomocy prawnej ponoszonej przez Skarb Państwa opłata o której mowa w § 7.1 pkt 11 rozporządzenia nie może być wyższa niż 150% stawki minimalnej (§ 19 ust. 1 rozporządzenia). Biorąc pod uwagę nakład pracy pełnomocnika, spowodowany skomplikowanym stanem faktycznym sprawy, sąd podwyższył stawkę opłaty minimalnej do kwoty 150 zł wraz z podatkiem Vat w stawce 23% a w związku z tym, że pełnomocnik z urzędu reprezentował powoda przeciwko dwóm pozwanym, Sąd zasądził od Skarbu Państwa dwukrotność w/w stawki do kwoty łącznie 300 zł.