Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

III RC 280/12 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej z 2013-04-19

Sygn. akt III RC 280/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 kwietnia 2013 r.

Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: SSR Halina Nowakowska

Protokolant: Anna Smolińska

po rozpoznaniu dnia 12 kwietnia 2013 r.

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniej powódki A. P. reprezentowanej przez matkę A. P. (1)

przeciwko G. P.

o podwyższenie alimentów

I.  podwyższa alimenty od pozwanego G. P. na rzecz małoletniej powódki A. P. ustalone w wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 26 października 2006 r. w sprawie o sygn. akt XIII RC 728/06 z kwoty po 550 zł (pięćset pięćdziesiąt złotych) miesięcznie do kwoty po 650 zł (sześćset pięćdziesiąt złotych) miesięcznie, płatne z góry poczynając od dnia 06 listopada 2012 r. do 10-tego każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, do rąk A. P. (1) jako przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  znosi wzajemnie między stronami koszty procesu;

IV.  nakazuje uiścić pozwanemu G. P. na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej) kwotę 60 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem opłaty sądowej od pozwu, od ponoszenia której małoletnia powódka była zwolniona oraz kwotę 6 zł (sześć złotych) za klauzulę wykonalności;

V.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki A. P. wniosła o podwyższenie alimentów od pozwanego G. P. na rzecz małoletniej powódki A. P. z kwoty po 700 zł miesięcznie do kwoty po 1.000 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu żądania podała, że pozwany od roku czasu płaci na rzecz małoletniego dziecka dobrowolnie alimenty w kwocie po 700 zł miesięcznie. Ponadto wskazała, że strony pozostawały małżeństwem do czasu orzeczenia rozwodu wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 26 października 2006 r. Ze związku tego pochodzi małoletnia powódka. W powołanym wyroku władza rodzicielska została powierzona matce małoletniej powódki. Pozwany natomiast nie przejawia większego zainteresowania dzieckiem i nie widuje się z nią. Obecnie pozwany przebywa w Irlandii i tylko raz zabrał córkę do siebie na wakacje, na okres pięciu dni. Poza tym pozwany nawet w czasie świąt nie telefonuje do dziecka. Dwukrotnie pozwany przesłał córce paczki z ubraniami, które jednak były za małe. Obecnie małoletnia powódka ma 16 lat i rozpoczęła naukę w technikum we W. na kierunku technik żywienia. Koszt zakupu podręczników to kwota około 600 zł rocznie. Ponadto małoletnia zamieszkała na czas nauki w bursie, co również zwiększyło jej koszt utrzymania. Matka małoletniego dziecka szacuje, że miesięczny koszt utrzymania małoletniej powódki to kwota znacznie przekraczająca 1.200 zł. Wskazała, że córka od 5 lat nosi okulary, których koszt to kwota 300 zł. Ponadto pozwany nie dokłada się nawet do wypoczynku dziecka, mimo że wielokrotnie się do niego o to zwracała.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu wskazał, że obecnie jest zobowiązany do ponoszenia świadczenia alimentacyjnego na rzecz małoletniej powódki w kwocie po 550 zł miesięcznie, jednak dobrowolnie płaci na rzecz córki kwoty po 700 zł miesięcznie. Ponadto pozwany podniósł, że obecnie matka małoletniej powódki w mniejszym stopniu niż dotychczas wypełnia swój obowiązek alimentacyjny poprzez osobiste starania w wychowanie i rozwój dziecka, gdyż córka na co dzień zamieszkuje w bursie, zatem ewentualne zwiększone koszty utrzymania małoletniej winny być rozdzielone pomiędzy rodziców po połowie. Pozwany zaprzeczył, że nie interesuje się córką. Podczas pobytu poza granicami kraju starał się utrzymywać stały kontakt z córką za pośrednictwem internetu oraz telefonicznie, co było utrudniane przez byłą żonę pozwanego. Ponadto pozwany wskazał, że zawarł ponownie związek małżeński, w którym urodziło się dziecko, które zaraz po porodzie zmarło. W październiku 2012 r. powrócił do kraju i podjął pracę w B. (...) z siedzibą we W. za wynagrodzeniem około 2.500 zł netto miesięcznie. W czasie okresu próbnego doznał on kontuzji barku i pracował za niższe wynagrodzenie. Żona pozwanego jest zatrudniona w (...) Szpitalu (...) we W. jako pielęgniarka na okres próbny, za wynagrodzeniem 1.500 zł netto miesięcznie. Pozwany i jego żona spłacają kredyt w ratach po 1.450 zł miesięcznie, ponadto wydatkują kwotę 500 zł miesięcznie na utrzymanie mieszkania, 500 zł miesięcznie na utrzymanie samochodu oraz 1.000 zł na zakup żywności, ubrań i środków czystości. Ponadto pozwany od momentu powrotu do kraju utrzymuje stały kontakt z córką. Zdaniem pozwanego całkowity koszt utrzymania małoletniej córki plasuje się w okolicach 1.000 zł miesięcznie. Pozwany wskazał także, że matka małoletniej powódki pozostaje w nieformalnym związku, z którego pochodzi małoletnie dziecko.

W piśmie procesowym z dnia 05 lutego 2013 r. matka małoletniej powódki wskazała, że nie polega na prawdzie twierdzenie pozwanego, że średniomiesięczny koszt utrzymania małoletniej plasuje się na poziomie 1.000 zł, gdyż córka wymaga nakładów na ubrania jak dla osoby dorosłej, jest bowiem wysoka. W skład wydatków wchodzą również kwoty przeznaczane na takie potrzeby jak zakup łóżka – 800 zł, zakup laptopa – 1.700 zł, opłata za internet 86 zł. Ponadto wskazała, że jest ona osobą bezrobotną i pobiera świadczenie z (...) w kwocie 197 zł miesięcznie oraz zasiłek wychowawczy w kwocie 477 zł miesięcznie na małoletniego T. K., który pochodzi z nieformalnego związku z K. K.. Konkubent matki małoletniej powódki nie pracuje, jest zarejestrowany w PUP z prawem do zasiłku w kwocie 600 – 700 zł miesięcznie. Ponadto jest on zobowiązany do ponoszenia ciężaru świadczenia alimentacyjnego w kwocie po 600 zł miesięcznie na rzecz małoletniej córki S. K..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia powódka A. P. (2), urodzona w dniu (...) pochodzi ze związku małżeńskiego A. P. (1) i G. P..

dowód: akta sprawy Sądu Okręgowego we Wrocławiu o sygn. XIII RC 728/06

Wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 26 października 2006 r. w sprawie o sygn. akt XIII RC 728/06, został rozwiązany przez rozwód związek małżeński A. P. (1) i G. P., bez orzekania o winie. Ponadto Sąd powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem A. P. matce A. P. (1), a uprawnienia G. P. ograniczył do ogólnego wglądu w wychowanie, wykształcenie, współdecydowanie o istotnych sprawach dziecka oraz do utrzymywania osobistych kontaktów z małoletnim dzieckiem. Sąd Okręgowy zobowiązał również G. P. do łożenia na rzecz małoletniego dziecka A. P. alimentów w kwocie po 550 zł miesięcznie.

dowód: akta sprawy Sądu Okręgowego we Wrocławiu o sygn. XIII RC 728/06

W dacie orzekania o obowiązku alimentacyjnym małoletnia powódka A. P. (2) miała 10 lat. Uczęszczała do klasy IV szkoły podstawowej nr (...) we W.. Była dzieckiem zdrowym, dobrze się uczyła i nie sprawiała problemów wychowawczych. Łączny koszt utrzymania małoletniej A. P. wynosił wówczas około 1.000 zł miesięcznie, na co składały się wydatki na: wyżywienie – 400 zł, odzież – 100 zł, zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych – 400 zł, szkoła – 50 zł, środki czystości i higieny –
50 zł.

dowód: akta sprawy Sądu Okręgowego we Wrocławiu o sygn. XIII RC 728/06

Matka małoletniej powódki w dacie orzekania o obowiązku alimentacyjnym pracowała w Instytucie (...) we W. za wynagrodzeniem około 1.000 zł netto miesięcznie. Ponadto spłacała pożyczkę zaciągniętą w Kasie Zapomogowo – Pożyczkowej na kwotę 1.980 zł. Zamieszkiwała wraz z córką w mieszkaniu we W., wydatkując na jego utrzymanie i opłacenie czynszu (500 zł) kwotę około 800 zł miesięcznie. Nie była z nikim związana.

dowód: akta sprawy Sądu Okręgowego we Wrocławiu o sygn. XIII RC 728/06

W dacie orzekania o obowiązku alimentacyjnym pozwany był zatrudniony w firmie (...) we W. na stanowisku mechanika samochodowego za wynagrodzeniem około 200 zł netto miesięcznie. W utrzymaniu pomagali mu jego rodzice. Zamieszkiwał wraz z kolegą we W.. Nie pozostawał w żadnym nieformalnym, czy też formalnym związku.

dowód: akta sprawy Sądu Okręgowego we Wrocławiu o sygn. XIII RC 728/06

Obecnie małoletnia powódka A. P. (2) ma 17 lat i uczęszcza do I klasy Technikum Gastronomicznego we W.. Obecnie zamieszkuje w bursie we W.. Jest dzieckiem zdrowym, dobrze się uczącym. Nosi okulary korekcyjne, których koszt zakupu wyniósł 300 zł i pokryła go matka małoletniej powódki. Średniomiesięczny koszt utrzymania małoletniej powódki to kwota około 1.150 zł miesięcznie, na co składają się opłaty za: bursę – 160 zł, wyżywienie w bursie – około 400 zł, podręczniki – 50 zł, kurs z języka angielskiego – 101 zł, rada rodziców – 2,5 zł, odzież – 150 zł, kolonie – 150 zł, stomatolog – 23 zł, bilety na dojazdy do domu i z powrotem – 40 zł, kosmetyki – 50 zł.

dowód: dowód wpłaty z dnia 23.07.2012 r., nr (...), k. 5 a.s.

zaświadczenie z dnia 15.10.2012 r., k. 6 a.s.

potwierdzenie wykonania dyspozycji z dnia 28.09.2012 r., k. 7 a.s.

zaświadczenie z dnia 29.10.2012 r., k. 8 a.s.

faktura VAT nr (...) z dnia 04.09.2012 r., k. 9 a.s.

faktura VAT nr (...) z dnia 13.10.2012 r., k. 10 a.s.

faktura VAT nr (...) z dnia 25.09.2012 r., k. 11 a.s.

faktura VAT nr (...) z dnia 20.10.2012 r., k. 12 a.s.

formularz zamówień okularów korekcyjnych z dnia 27.12.2011 r., k. 14 a.s.

rachunek nr 32a z dnia 20.11.2011 r., k. 15 a.s.

rachunek nr (...) z dnia 30.01.2012 r., k. 15 a.s.

rachunek nr (...) z dnia 29.02.2012 r., k. 15 a.s.

dowód wpłaty z dnia 01.03.2012 r., nr (...), k. 15 a.s.

potwierdzenie wykonania dyspozycji z dnia 22.01.2013 r., k. 77 a.s.

rachunek nr (...) z dnia 29.03.2013 r., k. 93 a.s.

przesłuchanie matki małoletniej powódki, k. 95 – 96 a.s.

Małoletnia powódka w okresie od 31 lipca 2009 r. do dnia 13 sierpnia 2009 r. uczestniczyła w kolonii w Ł., której łączny koszt wyniósł 1.760 zł.

dowód: dowód wpłaty z dnia 24.06.2009 r., k. 75 a.s.

rachunek z dnia 24.06.2009 r., k. 76 a.s.

Małoletnia powódka nie posiada własnego majątku, z którego mogłaby zaspokoić swoje podstawowe potrzeby.

bezsporne

Matka małoletniej powódki nie pracuje, przebywa na urlopie wychowawczym. Pobiera świadczenia z (...) w K. w postaci: zasiłku rodzinnego przyznanego na dziecko A. P. od dnia 01.11.2012 r. do dnia 31.10.2013 r. – 106 zł miesięcznie, dodatek do zasiłku rodzinnego na pokrycie wydatków związanych z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się szkoła, przyznanego od dnia 01.11.2012 r. do dnia 30.06.2013 r. i od dnia 01.09.2013 r. do dnia 31.10.2013 r. – 90 zł miesięcznie, zasiłku rodzinnego przyznanego na dziecko T. K. od dnia 01.11.2012 r. do dnia 31.10.2013 r., - 77 zł miesięcznie, dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania urlopu wychowawczego od dnia 01.11.2012 r. do dnia 31.10.2013 r. – 400 zł miesięcznie. Ponadto we wrześniu 2012 . matka małoletniej powódki pobrała z (...) kwotę 100 zł jako dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego 2012/2013. Łącznie matka małoletniej powódki pobiera świadczenia z (...) na kwotę 673 zł miesięcznie.

Matka małoletniej powódki pozostaje w chwili obecnej w nieformalnym związku z K. K., z którego pochodzi małoletni T. K., ur. (...) Konkubent matki małoletniej powódki posiada córkę S. K. z innego związku, na rzecz której jest zobowiązany do płacenia alimentów w kwocie po 600 zł miesięcznie na podstawie wyroku Sądu Rejonowego dal W. z dnia 23 marca 2009 r. w sprawie o sygn. akt III RC 1119/08. Ponadto K. K. nie pracuje, jest zarejestrowany w PUP z prawem do zasiłku w kwocie 600 – 700 zł miesięcznie.

Matka małoletniej powódki zamieszkuje wraz z konkubentem i ich wspólnym, małoletnim dzieckiem, w mieszkaniu stanowiącym własność konkubenta. Miesięcznie wydatkują na wyżywienie kwotę 600 zł, na opał – 250 zł, wodę i śmieci – 100 zł, prąd – 100 zł, internet – 88 zł. Łączny koszt utrzymania mieszkania wynosi zatem około 550 zł.

Matka małoletniej powódki wraz z konkubentem oraz małoletnią A. P. podejmują w okresie wiosenno – letnim prace dorywcze przy zbiorze np. owoców, uzyskując w ten sposób dodatkowo nawet kilkaset złotych miesięcznie. W utrzymaniu rodziny pomagają czasami rodzice matki małoletniej powódki zakupując żywność lub dając małoletniej powódce jakieś pieniądze.

dowód: decyzja (...) w K. z dnia 23.10.2012 r., k. 64 a.s.

kserokopia wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej z dnia 23.03.2009 r., sygn. akt III RC 1119/08, k. 68 a.s.

decyzja Starosty (...) z dnia 11.10.2012 r., k. 69 a.s.

potwierdzenie wykonania dyspozycji z dnia 19.12.2012 r., k. 78 a.s.

przesłuchanie matki małoletniej powódki, k. 95 – 96 a.s.

Pismem z dnia 19 lutego 2007 r. matka małoletniej powódki złożyła zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa wraz z wnioskiem o ściganie pozwanego G. P. za przestępstwo niealimentacji (art. 209 § 1 k.k.).

dowód: pismo z dnia 19.02.2007 r., k. 70 – 71 a.s.

Pozwany obecnie pracuje na stanowisku mechanika w firmie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., na podstawie umowy na czas określony do dnia 31 grudnia 2013 r., za wynagrodzeniem od 1.700 zł do 2.500 zł netto miesięcznie, w zależności od wykonanego planu.

Pozwany mieszka we W. wraz ze swoją obecną żoną K. P., z którą zawarł związek małżeński we wrześniu 2009 r. Opłaty związane z utrzymaniem mieszkania to kwota około 400 miesięcznie, na którą składają się opłaty na: Wspólnotę Mieszkaniową – około 310 zł i prąd – około 65 zł. Ponadto pozwany wydatkuje kwotę około 460 zł rocznie na ubezpieczenie samochodu, a na wyżywienie i środki czystości wspólnie z żoną przeznacza kwotę po 1.000 zł miesięcznie.

Żona pozwanego posiada zadłużenie w postaci kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2006 r. na zakup mieszkania, w którym obecnie zamieszkuje wraz z pozwanym. Miesięczna rata kredytu wynosi około 1.450 zł. Żona pozwanego jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę w (...) Szpitalu (...) we W., na stanowisku pielęgniarki, za wynagrodzeniem 2.050 zł brutto miesięcznie, tj. około 1.500 zł netto miesięcznie.

dowód: zaświadczenie o zarobkach z dnia 24.01.2013 r., k. 40 a.s.

szczegóły transakcji z dnia 10.01.2013 r., k. 41 a.s.

szczegóły transakcji z dnia 10.01.2013 r., k. 42 a.s.

szczegóły transakcji z dnia 27.12.2012 r., k. 43 a.s.

blankiety opłat za prąd za okres od 28.12.2012 r. do 22.05.2013 r., k. 44 a.s.

szczegóły transakcji z dnia 28.11.2012 r., k. 45 a.s.

szczegóły transakcji z dnia 10.12.2012 r., k. 46 a.s.

szczegóły transakcji z dnia 10.12.2012 r., k. 48 a.s.

umowa o pracę na okres próbny z dnia 23.10.2012 r., k. 55 – 58 a.s.

umowa o pracę z dnia 07.01.2013 r., k. 59 a.s.

szczegóły transakcji z dnia 31.12.2012 r., k. 60 a.s.

szczegóły transakcji z dnia 30.11.2012 r., k. 61 a.s.

potwierdzenie przelewu z dnia 10.01.2013 r., k. 62 a.s.

potwierdzenie przelewu z dnia 10.01.2013 r., k. 63 a.s.

zeznania świadka K. P., k. 83 – 84 a.s.

umowa o pracę na czas określony z dnia 02.01.2013 r., k. 86 – 87 a.s.

zaświadczenie z dnia 14.03.2013 r., k. 88 a.s.

zaświadczenie z dnia 14.02.2013 r., k. 89 a.s.

przesłuchanie pozwanego, k. 96 – 97 a.s.

Na dzień 19 czerwca 2006 r. pozwany posiadał zadłużenie w uiszczaniu świadczenia alimentacyjnego na kwotę 22.216,07 zł, w związku z czym zostało wszczęte na wniosek matki małoletniej powódki postępowanie egzekucyjne.

dowód: zajęcie wynagrodzenia za pracę z dnia 19.06.2006 r., k. 72 a.s.

zaświadczenie z dnia 23.11.2006 r., k. 73 a.s.

W okresie od lutego 2008 r. do października 2012 r. pozwany przebywał poza granicami kraju – w Irlandii, gdzie podjął pracę zarobkową w celu szybszego spłacenia zaległości alimentacyjnych. Przed powrotem do kraju spłacił zaległości alimentacyjne w całości. W Irlandii osiągał wynagrodzenie w kwocie około 400 euro tygodniowo. Mieszkał wówczas już z K. P. i opłacali zajmowane mieszkanie w kwocie 800 euro miesięcznie. K. P. pracowała wówczas jako pielęgniarka i osiągała wynagrodzenie w kwocie 350 – 380 euro tygodniowo.

W czasie pobytu w Irlandii, pozwany przesłał dwukrotnie paczki z ubraniami dla małoletniej powódki.

dowód: zeznania świadka K. P., k. 83 – 84 a.s.

przesłuchanie pozwanego, k. 96 – 97 a.s.

Od końca 2011 r. do stycznia 2013 r. pozwany uiszczał na rzecz małoletniej powódki, dobrowolnie kwoty po 700 zł miesięcznie, tytułem alimentów. W miesiącu styczniu 2013 r. alimenty na rzecz małoletniej powódki zostały przekazane przez Komornika Sądowego w ramach postępowania egzekucyjnego toczącego się przeciwko G. P..

dowód: polecenie przelewu z dnia 06.11.2012 r., k. 37 a.s.

polecenie przelewu z dnia 07.12.2012 r., k. 38 a.s.

polecenie przelewu z dnia 09.10.2012 r., k. 39 a.s.

potwierdzenie wykonania dyspozycji z dnia 22.01.2013 r., k. 79 a.s.

zeznania świadka K. P., k. 83 – 84 a.s.

Poza świadczeniem alimentacyjnym pozwany dokonał również zakupu na rzecz małoletniej powódki butów, ubrań, telefonu komórkowego. Czasami małoletnia powódka odwiedza również ojca w mieszkaniu we W., gdzie je obiad lub zostaje na noc.

dowód: przesłuchanie matki małoletniej powódki, k. 95 – 96 a.s.

przesłuchanie pozwanego, k. 96 – 97 a.s.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Jak wynika z art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Natomiast zgodnie z art. 135 § 1 i 2 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego.

Zakres świadczeń alimentacyjnych względem dziecka wyznaczają zatem z jednej strony usprawiedliwione potrzeby uprawnionego a z drugiej strony możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

Usprawiedliwione potrzeby uprawnionego dotyczą środków utrzymania, a w miarę potrzeby również środków wychowania. Podczas gdy zaspokojenie środków utrzymania polega tylko na zapewnieniu uprawnionemu mieszkania, pożywienia, odzieży, pielęgnacji, leczenia, to zaspokajanie środków wychowania następuje ponadto przez osobistą troskę o jego rozwój fizyczny i umysłowy. Przy czym należy zaznaczyć, że przez usprawiedliwione potrzeby rozumie się nie tylko potrzeby zapewniające uprawnionemu minimum egzystencji, ale potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu – odpowiedni do jego wieku i uzdolnień – prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy (vide: teza IV uchwały SN z dnia 16.12.1987 r., III CZP 91/86, OSNC 1998, nr 4, poz. 42).

Ustalenie możliwości zarobkowych (majątkowych) zobowiązanego do alimentacji ma często charakter hipotetyczny, gdyż kryterium takich możliwości nie zawsze są zarobki osiągane aktualnie przez zobowiązanego, lecz sama zdolność do uzyskania określonego wynagrodzenia, zwłaszcza w sytuacji, gdy zobowiązany faktycznie nie pracuje.

Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka ma dwojaką postać, która wyraża się świadczeniami o charakterze materialnym oraz osobistymi staraniami o jego utrzymanie i wychowanie, które są równie doniosłe i nie do przecenienia.

Można jednak żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego w razie zmiany stosunków (art. 138 k.r.o.). Przez pojęcie „stosunków”, o których mowa w art. 138 k.r.o., należy rozumieć okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i jego zakresu. Zmiana zatem tak rozumianych stosunków, jest zmianą okoliczności, od których zależy istnienie i zakres obowiązku alimentacyjnego, a mianowicie zmiana w zakresie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub/i możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego (vide: postanowienie SN z dnia 19.07.1974 r., II CO 9/74, niepublikowane).

Górną granicą świadczeń alimentacyjnych są zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego, chociażby nawet w tych ramach nie znajdowały pokrycia wszystkie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentacji (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20.02.1972 r., III CRN 470/71, Informator Prawniczy 1972, nr 1 – 2, poz. 15). Ponadto przy ocenie zakresu obowiązku alimentacyjnego należy brać pod uwagę także usprawiedliwione potrzeby własne zobowiązanego, jego sytuację rodzinną, a wysokość obciążenia alimentacyjnego powinna być określona na takim poziomie, aby nie prowadziła do niedostatku.

Tak więc, nawet mimo zmiany stosunków w zakresie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego do alimentacji, obowiązek alimentacyjny nie może ulec podwyższeniu, jeżeli nie pozwalają na to możliwości zarobkowe, majątkowe i sytuacja rodzinna zobowiązanego.

Powyższy stan faktyczny ustalony został na podstawie całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie.

Obowiązek alimentacyjny został nałożony na pozwanego wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 26 października 2006 r. w sprawie o sygn. akt XIII RC 728/06 w wysokości po 550 zł miesięcznie. Należało zatem zbadać czy od daty powyższego wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu zmieniły się możliwości zarobkowe lub sytuacja majątkowa zobowiązanego do płacenia alimentów, jak również czy zmieniła się sytuacja uprawnionej do alimentów na tyle, aby zasadnym było podwyższenie wysokości zasądzonych alimentów.

Na wstępnie zaznaczyć należy, że matka małoletniej powódki wnosiła o zmianę wysokości świadczenia alimentacyjnego z kwoty po 700 zł miesięcznie na kwotę po 1.000 zł miesięcznie. Oczywistym jest jednak, że Sąd nie mógł przyjąć, że pozwany jest zobowiązany do uiszczania na rzecz małoletniej powódki kwoty po 700 zł miesięcznie tytułem alimentów, gdyż czynił to dobrowolnie, będąc zobowiązanym jedynie do uiszczania kwoty po 550 zł miesięcznie zgodnie z orzeczeniem wskazanym w poprzednim akapicie. Zatem przyjęcie przez matkę małoletniej powódki, że zmiana wysokości świadczenia alimentacyjnego winna odnosić się do kwoty 700 zł jako wynikającej z ustnego porozumienia stron, nie znajduje uzasadnienia, gdyż Sąd w tego typu sprawach opiera się na wcześniejszych orzeczeniach regulujących kwestię alimentów, a nie na ustaleniach stron, które nie są wiążące, a które wynikają z ich dobrej woli.

Obecnie małoletnia powódka nie zamieszkuje już z matką, tylko w bursie we W. w związku z tym, że uczęszcza do I klasy Technikum Gastronomicznego we W.. Na weekendy wraca do domu lub udaje się do miejsca zamieszkania ojca, gdzie również czasami pozostaje na noc. W bursie ma też zapewnione wyżywienie. Jednakże matka małoletniej powódki wykazała w toku niniejszego procesu, że średniomiesięczny koszt utrzymania córki wzrósł od czasu orzekania o obowiązku alimentacyjnym. Przede wszystkim wskazać należy, że w dacie orzekania o powyższym obowiązku, małoletnia powódka miała 10 lat, a obecnie ma już 17 lat. Zarówno w tamtym okresie, jak i obecnie, uczy się, ale nie zamieszkuje już stale z matką. Jednak to nie powoduje, że koszt jej utrzymania zmalał, zwłaszcza, że to rodzice muszą ponosić koszty zamieszkiwania dziecka w bursie. Z przedłożonych przez matkę małoletniej powódki faktur, rachunków i potwierdzeń wpłat oraz dokonania przelewów, wynika że przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki wydatkuje comiesięcznie kwotę około 1.150 zł na utrzymanie córki. Na powyższe składa się opłata za: bursę – 160 zł, wyżywienie w bursie – około 400 zł, podręczniki – 50 zł, kurs z języka angielskiego – 101 zł, rada rodziców – 2,5 zł, odzież – 150 zł, kolonie – 150 zł, stomatolog – 23 zł, bilety na dojazdy do domu i z powrotem – 40 zł, kosmetyki – 50 zł. Przy czym podkreślić należy, że Sąd nie uznał za wiarygodne twierdzenie matki małoletniej powódki, iż przeznacza comiesięcznie kwotę 150 zł na kosmetyki dla córki. Przede wszystkim powyższego twierdzenia nie udokumentowała, a powinna, gdyż to na niej w tym zakresie spoczywa ciężar dowodu, zgodnie z art. 6 k.c. Natomiast Sąd nie mógł uznać przedmiotowego wydatku za zasadny zgodnie z doświadczeniem życiowym, gdyż przeciętna nastolatka nie wydatkuje tak znacznej kwoty na kosmetyki, zwłaszcza w tak trudnej sytuacji materialnej, w jakiej znajduje się jej rodzina. Zdaniem Sądu, opierając się właśnie na rzeczonym doświadczeniu, przeciętny wydatek na środki czystości i higieny to kwota około 50 zł miesięcznie i taką też kwotę przyjął dla potrzeb niniejszej sprawy, wobec braku odmiennych ustaleń.

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki wskazała zatem i udowodniła, że średniomiesięczny koszt utrzymania małoletniej powódki to kwota około 1.150 zł, a więc koszt ten jest wyższy niż w dacie orzekania o obowiązku alimentacyjnym, bowiem wtedy wynosił około 1.000 zł miesięcznie.

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki w toku procesu podnosiła, że w chwili obecnej nie pracuje i pozostaje w nieformalnym związku z K. K., który również nie pracuje i pobiera zasiłek dla bezrobotnych w kwocie 600 – 700 zł miesięcznie. Ponadto matka małoletniej powódki wskazała, że sama pozostaje na urlopie wychowawczym w związku z opieką nad małoletnim T. K., urodzonym z powyższego związku w dniu 26 grudnia 2010 r. Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki pobiera przy tym świadczenia z (...) w K. na łączną kwotę niecałych 700 zł miesięcznie. Oceniając zatem sytuację bytową i materialną matki małoletniej powódki w dacie orzekania o obowiązku alimentacyjnym z obecną, stwierdzić należy, że jej obecna sytuacja życiowa jest znacznie gorsza. W dacie orzekania o obowiązku alimentacyjnym matka małoletniej powódki pracowała i osiągała dochód w wysokości około 1.000 zł miesięcznie. Ponadto na utrzymaniu miała tylko jedno dziecko – A. P., a obecnie ma dwójkę małoletnich dzieci. Co prawda nie ponosi już tak dużych kosztów utrzymania wynajmowanego mieszkania (około 800 zł miesięcznie), jednak nie posiada przy tym stałego dochodu, z którego mogłaby bez wsparcia utrzymać siebie i dzieci. Uznać zatem należy, że jej możliwości utrzymania małoletniej powódki są znacznie ograniczone.

Natomiast pozwany wskazał, że w chwili obecnej osiąga znacznie większe dochody niż w dacie orzekania o obowiązku alimentacyjnym. Poprzednio osiągał dochód w wysokości około 200 zł netto miesięcznie. Natomiast obecnie pracuje i osiąga dochód w wysokości około 2.000 zł netto miesięcznie. Mieszka wraz ze swoją obecną żoną K. P., która również osiąga dochód z wynagrodzenia za pracę w kwocie około 1.500 zł netto miesięcznie. Ponadto pozwany podniósł, że koszt jego utrzymania to kwota około 500 zł miesięcznie, natomiast koszt utrzymania mieszkania, w którym zamieszkuje to kwota około 400 zł miesięcznie, którą ponosi wspólnie z żoną. Pozwany wskazał również, że wydatkuje kwotę około 460 zł rocznie na ubezpieczenie samochodu, a ponadto miesięcznie na utrzymanie samochodu i paliwo do niego przeznacza kwotę 500 zł. Pozwany spłaca również z żoną kredyt mieszkaniowy w ratach po około 1.450 zł. O ile jednak Sąd uznał, że udowodnione i zgodne z doświadczeniem życiowym twierdzenia o wydatkach na wyżywienie, środki czystości, utrzymanie mieszkania i na ubezpieczenie samochodu oraz spłatę kredytu, o tyle podana przez pozwanego kwota 500 zł miesięcznie na utrzymanie samochodu nie znajduje, w ocenie Sądu, uzasadnienia. Przede wszystkim pozwany nie przedłożył żadnego dowodu na potwierdzenie, że wydatkuje tak znaczną kwotę na utrzymanie auta, a to na nim w tym zakresie spoczywał ciężar dowodu, zgodnie z art. 6 k.c. Dlatego też Sąd nie mógł uznać tego wydatku w poczet kosztów utrzymania pozwanego, co spowodowało przyjęcie przez Sąd, że miesięczny koszt utrzymania pozwanego to kwota około 1.450 zł miesięcznie, łącznie z zaspokajaniem potrzeb mieszkaniowych pozwanego. A zatem pozwany nadal dysponuje kwotą co najmniej 550 zł, z tym że jak sam stwierdził w trakcie przesłuchania, może on osiągać dochody nawet do 2.500 zł netto miesięcznie, a zatem wolna kwota może sięgnąć nawet 1050 zł.

Zdaniem Sądu powyższe twierdzenia przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki, jak i obecna sytuacja finansowa pozwanego, są podstawą do zwiększenia obowiązku alimentacyjnego, ale nie w zakresie, w jakim żądała tego matka małoletniej powódki w pozwie, a z kwoty po 550 zł miesięcznie na kwotę po 650 zł miesięcznie. Wskazać należy, że przede wszystkim matka małoletniej powódki wykazała, że średniomiesięczny koszt utrzymania małoletniej powódki to kwota około 1.150 zł miesięcznie, a zatem o 150 zł wyższa aniżeli w dacie orzekania o obowiązku alimentacyjnym. Przy podziale ciężaru zwiększonego obowiązku alimentacyjnego, Sąd uwzględnił obecną sytuację bytową i materialną matki małoletniej powódki, która jest znacznie gorsza od tej w dacie orzekania o obowiązku alimentacyjnym i dlatego przyjął, że rodzice nie powinni ponosić po połowie zwiększone świadczenie alimentacyjne, a zasadnym jest rozdzielenie go poprzez obciążenie pozwanego w 2/3 zwiększonym obowiązkiem, a matkę małoletniej powódki w 1/3. Zdaniem Sądu to pozwany powinien w większym stopniu przyczyniać się do pokrywania kosztów zaspokajania potrzeb małoletniej powódki. W świetle poprawy sytuacji materialnej pozwanego, który w dacie orzekania o obowiązku alimentacyjnym pracował osiągając dochód tylko około 200 zł netto miesięcznie, natomiast obecnie osiąga dochód w wysokości około 2.000 zł netto miesięcznie, którą to kwotę nie przeznacza w znacznej części na swoje utrzymanie, pozwany bowiem jest w stanie ponieść ciężar zwiększonego świadczenia alimentacyjnego.

Mając zatem na uwadze możliwości zarobkowe i zawodowe obojga rodziców, orzeczono jak w pkt I sentencji wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c.

O kosztach sądowych rozstrzygnięto na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.2010.90.594 z późn. zm.), mając na uwadze, że pozwany osiąga stałe dochody i zdaniem Sądu jest w stanie uiścić koszty niniejszego procesu, od ponoszenia których małoletnia powódka z mocy ustawy była zwolniona.

Rygor natychmiastowej wykonalności został nadany stosownie do treści art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.

Zarządzenie:

1.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanemu;

2.  kal. 14 dni.

07.05.2013 r.

(a. s.A. (...).P.)

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Renata Medyńska-Kata
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej
Osoba, która wytworzyła informację:  Halina Nowakowska
Data wytworzenia informacji: