Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej

WYROK

UZASADNIENIE

Powód B. O. wniósł o obniżenie alimentów na rzecz J. O. (1) z 575 do 300 zł miesięcznie. Wskazał, że jest bezrobotny, mieszka z matką – rencistką, utrzymuje się z prac dorywczych, a J. jest pełnoletnia, nie uczy się w systemie dziennym i może podjąć pracę.

J. O. (1) żądała oddalenia roszczenia i zasądzenia na swą rzecz od powoda (pozwanego wzajemnego) alimentów podwyższonych do 800 zł miesięcznie, podnosząc że pozwany wzajemny może podjąć pracę, jego sytuacja nie zmieniła się od 2012 r., zaś ona zakończyła edukację na poziomie średnim i rozpoczęła studia, nie może znaleźć pracy z uwagi na brak zawodu, a jej koszty utrzymania wzrosły do 2.380 zł miesięcznie.

Wnosząc o oddalenie powództwa wzajemnego B. O.zarzucił, że podane w pozwie wzajemnym koszty utrzymania są wygórowane, córka uzyskuje dochody z pracy w barze, nie dokłada należytych starań w celu samodzielnego utrzymania się, nie wykazała istnienia u niej niedostatku, zaś on stracił uprawnienia spawalnicze i nie może znaleźć pracy.

Ustalony stan faktyczny:

J. O. (1) urodziła się dnia (...) z rozwiązanego w 2010 r. przez rozwód związku małżeńskiego G. O. i B. O..

Ugodą z dnia 08.11.2012 r. alimenty zasądzone wyrokiem rozwodowym od B. O.na rzecz córki obniżone zostały z 650 do 575 zł miesięcznie.

(dowód: akta XIII RC 1970/10 SO we Wrocławiu i II RC 73/12 SR w Wołowie;)

J. O. (1) mieszka z matką. W roku ubiegłym, bezpośrednio po maturze, rozpoczęła trzyletnie płatne studia niestacjonarne w Wyższej Szkole (...) we W. na kierunku Fizjoterapia. Zajęcia ma w weekendy. Płaci po 480 zł miesięcznie tytułem czesnego. Od dnia 25.10.2013 r. jest zarejestrowana jako bezrobotna w Urzędzie Pracy w W. bez prawa do zasiłku.

Z Urzędu Pracy propozycji zatrudnienia nie otrzymała.

Przed styczniem 2014 r. nie starała się o pracę, bo zaczęła studia. W styczniu bezskutecznie próbowała dostać się na staż w dziale kadr (...) szpitala.

Od wakacji 2013 r. pomaga (średnio cztery dni w miesiącu) w m. barze (...) przy rozwożeniu pizzy i zarabia w ten sposób 240 zł na miesiąc.

Za pozyskane z okazji osiemnastych urodzin 2.000 zł zakupiła komputer przenośny. Innego majątku nie ma. Leczy się ortopedycznie oraz na tarczycę, korzystając także ze świadczeń medycznych poza systemem ubezpieczenia zdrowotnego.

Matka pozwanej (powódki wzajemnej) G. O. od roku 2001 pracuje jako nauczyciel w Publicznym Gimnazjum w W. na umowę o pracę na czas nieokreślony. W 2012 r. zarabiała średnio 3.090 zł netto miesięcznie, w okresie

- 3 -

wrzesień – grudzień 2013 r. średnio 3.730 zł, a w styczniu 2014 zarobiła 2.585,32 zł netto. W 2013 r. miała 59.120,54 zł przychodu pomniejszonego o koszty uzyskania.

Ona zajmuje się finansami rodziny. Utrzymanie domu (koszty zarządu, podatek, ogrzewanie, gaz, prąd, telefon, pakiet RTV i Internet) kosztuje ją średnio 800 – 840 zł miesięcznie.

(dowód: decyzja o przyjęciu na studia, zaświadczenia (...)

i rozkłady zajęć /k. 49-51, 102, 171,172, 201, 202/; świadectwa

szkolne /k. 52 i 53/; potwierdzenia transakcji bankowych /k. 55, 57,

59, 61, 63, 65, 66, 110-116, 118, 120, 122, 124, 126, 127, 195,

196, 199, 231/; wymiar czynszu /k. 56 i 117/; rachunki,

potwierdzenia wpłat i odcinki płatnicze /k. 58, 60, 62, 64, 72, 119,

121, 123, 125, 128, 130-132, 134, 137, 141, 176-180, 183, 188,

189, 191,192, 197, 198, 220, 221, 225, 227, 229/; zaświadczenie

UP w W. /k. 101/; zaświadczenia o zarobkach /k. 103-107/;

zaświadczenia US w W. /k. 108 i 109/; rozliczenie CO /k. 135/;

decyzja podatkowa /k.138-139/; informacja UP w W. /k. 164-165/; wyniki badań /k. 223 i 230/; powiadomienie /k. 224/; skierowanie /k. 228/; przesłuchanie pozwanej – powódki wzajemnej /k. 237/;)

B. O.ma 44 lata i wykształcenie zasadnicze w zawodzie piekarza. Ma uprawnienia operatora wózków widłowych. Pracował dotąd jako spawacz, betoniarz, magazynier, operator sprzętu załadunkowego, pomoc murarza i sprzedawca.

W roku 2010 w związku z wypadkiem przy pracy korzystał z zasiłku rehabilitacyjnego w kwocie po 1.960 zł miesięcznie, a w okresie 01.08.2011 – 29.02.2012 r. pracował jako ślusarz w zakładzie ślusarskim w W., przy czym ten stosunek pracy ustał z upływem okresu umownego.

Od dnia 01.03.2012 r. jest zarejestrowany jako bezrobotny. Prawo do zasiłku stracił 24.06.2012 r. Propozycji zatrudnienia nie otrzymał.

Utrzymuję się z dorywczych prac sezonowych i w okresach marzec - październik zarabia w ten sposób w granicach 1.300 -1.500 zł na miesiąc. W pozostałym okresie korzysta z pomocy siostry, która z W. przesyła mu od 500 do 2.000 zł na miesiąc i wspiera rzeczowo.

W wyniku rozliczeń majątkowych otrzymał od byłej żony w czerwcu 2012 r. spłatę w kwocie 9.000 zł.

W roku 2012 miał 7.313,67 zł przychodu pomniejszonego o koszty jego uzyskania.

Przejawia aktywność w poszukiwaniu stałego zatrudnienia, składając w różnych zakładach podania o pracę.

Cierpi na żylaki kończyny dolnej i z tego powodu w czerwcu 2012 r. dostał skierowanie na zabieg chirurgiczny, na który jednak dotąd się nie zdecydował. Ma dyskopatię lędźwiową.

Prócz J. nie ma innych osób na utrzymaniu. Nie posiada oszczędności ani papierów wartościowych.

Od grudnia 2011 r. jest współwłaścicielem zabudowanej nieruchomości w W., w której mieszka, zajmując z matką lokal o powierzchni ok. 80 m2. Jego matka ma rentę wysokości ok. 1.200 zł miesięcznie. Utrzymanie wspólnego z matką gospodarstwa

- 4 -

domowego w zakresie opłat eksploatacyjnych kosztuje go w granicach 500 zł miesięcznie. Na tytoń wydaje 200 zł miesięcznie, a na zasilenie telefonu w granicach 5 - 10 zł.

(dowód: zaświadczenia i informacje UP w W. /k. 4, 43, 150, 164-165/;

skierowania i zaświadczenia lekarskie /k. 5-8, 21/; potwierdzenia

operacji bankowych /k. 9, 18-20, 73/; decyzja podatkowa /k. 10/;

rachunki i blankiety płatnicze /k. 11-17/; zaświadczenia US

w W. /k. 28 i 149/; akt notarialny /k. 29-31/; ugoda sądowa

/k. 71/; historia rachunku bankowego /k. 74-75, 77-90/; świadectwo pracy /k. 204/; podania o przyjęcie do pracy /k. 210, 212, 214/; przesłuchanie powoda – pozwanego wzajemnego /k. 237/;)

W okresie od sierpnia 2013 r. Urząd Pracy w L. dysponował ofertami pracy dla osób z kwalifikacjami powoda (pozwanego wzajemnego) za wynagrodzeniem od 1.600 do 3.800 zł brutto, a dla osób bez kwalifikacji - za wynagrodzeniem od 840 do 2.000 zł brutto miesięcznie, Urząd Pracy w W. - za wynagrodzeniem (odpowiednio) od 1.600 do 2.000 i od 1.600 do 1968 zł brutto, zaś we W. – za wynagrodzeniem (odpowiednio) od 1.680 do 3.000 zł i od 2.000 do 2.500 zł brutto.

(dowód: informacja UP w L., W. i W. /k. 160, 161-162

i 168-169/; oferty pracy /k. 215-219);

Prawne podstawy rozstrzygnięcia:

Umowa dotycząca obowiązku alimentacyjnego może być zmieniona w razie istotnej zmiany stosunków w odniesieniu tak do uprawnionego do alimentów, jak i zobowiązanych (art. 138 k.r.o.), przy czym Sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie (art. 321 § 1 k.p.c.).

Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka zależy od zakresu usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z rodziców oraz od tego czy dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie, przy czym jeżeli dziecko nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, rodzice obowiązani są alimentować je w pełnym zakresie wynikającym z potrzeb dziecka i możliwości alimentacyjnych każdego z nich, a w razie istnienia możliwości samodzielnego utrzymania się dziecka - wówczas jedynie, gdy dziecko znajduje się w niedostatku, a rodzic może uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla niego uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się albo też, gdy żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (art. 128, 133, 135 § 1 i art. 144 ¹ k.r.o.).

Wprawdzie obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka nie jest ograniczony przez termin dojścia alimentowanego do pełnoletniości ani też związany ze stopniem jego wykształcenia, to jednak trwa jedynie do osiągnięcia przez dziecko odpowiedniego stopnia fizycznego i umysłowego rozwoju potrzebnego do usamodzielnienia się i do

- 5 -

uzyskania środków utrzymania z własnej pracy. Jeżeli pełnoletnie dziecko chce kształcić się na poziomie wyższym i jeżeli jego predyspozycje i zdolności na to pozwalają, obowiązek alimentowania go przez rodziców trwa w zasadzie do zakończenia studiów, przy czym chodzi o studia, których regulaminowy tok nie daje możliwości jednoczesnego zarobkowania (studia stacjonarne). Istota natomiast studiów niestacjonarnych sprowadza się do tego, że stanowią one szansę na uzupełnienie wykształcenia i podniesienie kwalifikacji dla osób pracujących.

Skoro sama J. O. wskazuje, że niestacjonarny rodzaj kształcenia wybrała ze względów zdrowotnych i finansowych, bo studia dzienne łączyłyby się z koniecznością zamieszkania we W., to nie sposób wymagać od jej ojca, zarabiającego (po uśrednieniu jego okresowych dochodów) 870 – 1.000 zł miesięcznie, by świadoma decyzja córki w zakresie charakteru studiów, finansowo jego obciążała tym bardziej, że córka, z uwagi na swój wiek, ma dużo większe możliwości znalezienia stałego i w pełnym wymiarze czasu pracy zatrudnienia. Przedstawione przez powoda (pozwanego wzajemnego) podania o pracę składane w różnym czasie dowodzą, że czyni on starania o zdobycie stałego zatrudnienia. Takich starań Sąd nie dostrzega u pozwanej (powódki wzajemnej), która sama zeznała, że do stycznia b.r. nie szukała pracy bo zaczęła studia, a na staż w biurze nie została przyjęta.

Z uwagi na wiek pozwanej (powódki wzajemnej), a także na zakończenie przez nią edukacji na poziomie średnim i złożenie egzaminu maturalnego, nastąpiła istotna zmiana stosunków, uzasadniająca roszczenie o obniżenie alimentów tym bardziej, że szczególnie pełnoletniość J. O. ma przełożenie na sposób wykonywania obowiązku alimentacyjnego także przez jej matkę w kontekście art. 135 § 2 k.r.o., bo trudno mówić już teraz o osobistych staraniach tej ostatniej w zakresie wychowania córki.

To, że J. O. nie ma wyuczonego zawodu nie zmienia faktu, że zdobywszy wykształcenie średnie ogólne i upełnoletniwszy się, uzyskała możliwość utrzymywania się z własnej pracy i dochodów, bo charakter studiów pozwala na jednoczesne wykonywanie pracy zarobkowej. Przejawem takiego usamodzielnienia jest zarejestrowanie się pozwanej (powódki wzajemnej) jako bezrobotnej i podjęcie przez nią działalności zarobkowej.

Niezależnie od tego wyliczenie kosztów utrzymania na kwotę 2.380 zł miesięcznie (bez pomocy naukowych) wydaje się zdecydowanie zawyżone zwłaszcza w zakresie wyżywienia, mediów, rozrywki i wypoczynku. Na marginesie – jeżeli czesne i dojazdy kosztują łącznie 730 zł miesięcznie, to pod znakiem zapytania staje teza, że względy finansowe przemawiają za studiowaniem niestacjonarnym, bo za taką kwotę z pewnością można stancję wynająć.

J. O. (1) nie była w stanie wskazać w jakim rozmiarze alimentowana jest przez matkę i jakiej wielkości są wydatki wspólnego jej z matką gospodarstwa domowego.

Nie wykazała w istocie jakie są jej usprawiedliwione potrzeby, bo (opierając się li tylko na wyliczeniach matki) kwotę 2.400 zł miesięcznie rozliczyła jedynie do sumy 1.730 zł.

Wysokość dochodów i struktura oraz wysokość wydatków gospodarstwa domowego J. O. i jej matki nie wskazują na stan niedostatku. Taki stan nie powstanie również w związku z obniżeniem zakresu alimentowania pozwanej (powódki

- 6 -

wzajemnej) przez ojca o kwotę 275 zł miesięcznie. Stąd orzeczono jak w pkt I i II sentencji.

Ustalając stan faktyczny dał wiarę Sąd treści dokumentów, z których dowody przeprowadzono, albowiem nie nasuwa ona wątpliwości co do swej prawdziwości. Zaznania stron z treścią tych dokumentów korespondują i jako takie oraz jako logiczne i niesprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego na wiarę zasługują.

Wnioski powoda (pozwanego wzajemnego) o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków na okoliczność zarobkowania córki oddalono, albowiem fakt dorabiania został przez stronę przeciwną przyznany, a świadkowie wiedzy o wysokości zarobków J. O. nie mają, natomiast z zeznań świadka E. O., albowiem okoliczności tezy nie mają istotnego znaczenia w sprawie. Zaświadczenie lekarskie z 15.02.2014 r. nie dotyczy J. O., a dokumenty w postaci paragonu, zaświadczenia z badania technicznego pojazdu, wniosku ubezpieczeniowego i książeczki zdrowia nie nadają się do wykazania tezy dowodowej. Stąd wnioski dowodowe pozwanej (powódki wzajemnej) w tym zakresie także podlegały oddaleniu.

Mając na względzie charakter roszczenia, stan majątkowy i wysokość dochodów pozwanej (powódki wzajemnej) oraz ustawowe jej zwolnienie od kosztów w zakresie powództwa wzajemnego, na podstawie art.102 k.p.c. orzeczono jak w pkt III.

O rygorze natychmiastowej wykonalności orzeczono na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.